Nghiên cứu do các tác giả Nguyễn Thị Kiều – Khoa Nông nghiệp, Đại học Bạc Liêu; Nguyễn Bảo Vệ và Nguyễn Bá Phú - Khoa Nông Nghiệp & SHƯD, Đại học Cần Thơ; và Trần Vĩnh Sang - Khoa Nông Nghiệp, Đại học An Giang thực hiện nhằm xác định một số đặc điểm thực vật khác biệt giữa giống nhãn mới so với giống nhãn địa phương là nhãn Giồng và Xuồng cơm vàng để làm cơ sở khoa học cho định hướng triển khai nhân rộng và đăng ký phát triển giống nhãn mới.

Thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên gồm 03 nghiệm thức tương ứng với 03 giống nhãn: (1) giống nhãn Giồng, (2) giống nhãn mới, (3) giống nhãn Xuồng cơm vàng. Mỗi giống nhãn khảo sát ngẫu nhiên 10 cây trong vườn. Ba giống nhãn thí nghiệm có cùng độ tuổi (10 năm) và được trồng trên 3 khu đất liền kề nhau trong cùng một vườn trên đất Giồng cát Bạc Liêu có cùng điều kiện canh tác. Cây nhãn được khảo sát đang trong tình trạng phát triển tốt, không bị sâu bệnh.

Kết quả thí nghiệm cho thấy có sự khác biệt về một số đặc điểm hình thái bên ngoài giữa 3 giống: Lá của giống nhãn mới có kích thước lớn (8,65 x 4,25 cm), màu xanh, dạng lá rộng (tỷ số dài/rộng lá chét: 2,05) và cách sắp xếp lá chét hơi đối gần tương đương với nhãn Giồng nhưng khác biệt rõ với nhãn Xuồng cơm vàng có lá nhỏ (6,57 x 2,18 cm), màu xanh vàng, dạng lá hẹp (tỷ số dài/rộng lá chét: 3,05), mép lá cong cuốn xuống và các lá chét sắp xếp so le nhau trên lá kép. Giống nhãn mới tạo phát hoa lớn (55,8 x 30,5 cm) và cho hoa nhiều (3977 hoa/phát hoa) hơn 02 giống nhãn còn lại trong thí nghiệm. Giống nhãn mới có trái dạng cầu dẹt, bờ vai gốc trái nhô cao, trái to với khối lượng 21,6 g khác biệt rõ với giống nhãn Giồng (trái tròn, nhỏ (11,7 g), bờ vai gốc trái ngang bằng đỉnh cuống) nhưng có phần tương đồng với nhãn Xuồng cơm vàng. Đặc điểm về năng suất và chất lượng trái, giống nhãn mới thể hiện tính vượt trội hơn 2 giống nhãn địa phương là Giồng và Xuồng cơm vàng, nhãn mới cho năng suất cao (73,7 kg/cây), thịt trái dày (5,73 mm) và khô ráo ít nước (77,3%), thịt trái chiếm tỷ lệ 70,8% cao hơn so với cả 2 giống nhãn Giồng và Xuồng cơm vàng.

Nguồn: Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (3+4/2017)