Là một trong 6 công trình được xét tặng giải thưởng Nguyễn Bỉnh Khiêm và giải thưởng Thành phố về KH&CN năm 2016, đề tài “Nghiên cứu, hoàn thiện quy trình sản xuất giống và nuôi cá bớp thương phẩm bằng thức ăn công nghiệp đạt năng suất 5 tấn/ha” do Th.S Đặng Minh Dũng cùng các cộng sự Viện Nghiên cứu Hải Sản thực hiện được Hội đồng KH&CN thành phố đánh giá cao về tính khoa học cũng như mang lại giá trị kinh tế cho người nuôi.
Cá bớp - một loài cá có giá trị về kinh tế, có thị trường tiêu thụ rộng mở, lại chưa thực sự được chú trọng tại Hải Phòng. Cùng với kỹ thuật, số lượng nuôi còn hạn chế dẫn đến sản lượng không cao và hiệu quả kinh tế thấp. Để phát triển nghề nuôi cá bớp tại các tỉnh ven biển miền Bắc nói chung và Hải Phòng nói riêng, không thể dựa vào phương pháp nuôi truyền thống, cần phải trở thành nghề nuôi cá bớp quy mô công nghiệp với công nghệ cao, hiệu suất lớn, đưa giống cá này trở thành một đối tượng thủy sản xuất khẩu chủ lực của địa phương, tương ứng với tiềm năng sẵn có.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành triển khai nuôi thực nghiệm xây dựng quy trình nuôi cá bớp thương phẩm, bằng thức ăn công nghiệp đạt năng suất 5 tấn/ha từ việc nghiên cứu xác định mật độ thả và thức ăn công nghiệp phù hợp cho quy trình nuôi cá bớp thương phẩm gồm 27 ao thí nghiệm với diện tích 50m2/ao. Ao thí nghiệm được lót bạt UV. Mật độ thả 10 con/m2, 12con/m2, 14 con/m2. Cá có kích cỡ 6-7cm đã được tuyển chọn qua quá trình thuần dưỡng. Ao nuôi được diệt tạp, gây màu, đảm bảo độ sâu mực nước 1-1,2m và thông số môi trường: ôxy hòa tan 4,5 -6mg/l, pH 7,2 -8,5, S‰ 14-15, nhiệt độ nước 25-300C phù hợp với điều kiện sống của cá bớp.
Việc cho cá ăn cũng như phòng và trị một số bệnh cho cá được nhóm nghiên cứu theo dõi cẩn thận. Cá được cho ăn 2 lần/ ngày, 5-7% tổng khối lượng cá. Cho cá ăn vào sáng sớm và chiều tối. Thức ăn được rải đều khắp mặt ao, có sàng ở 4 gócao để kiểm tra thức ăn. Trước mỗi lần cho ăn, kiểm tra sàng để có sự điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp. Hàng ngày theo dõi hoạt động của cá và kiểm tra các yếu tố môi trường (pH, nhiệt độ, ôxy 2 lần/ ngày vào 6 giờ và 14 giờ, độ muối kiểm tra định kỳ 10 ngày/ lần và khi có mưa). Thay nước định kỳ 15 ngày/ lần, thay 15 - 20% lượng nước/ ao/ lần.
Kết quả nghiên cứu nuôi cá bớp thương phẩm bằng thức ăn công nghiệp tại Hải Phòng đã thành công trong việc lựa chọn loại thức ăn CP có hàm lượng Protein 40% và mật độ nuôi 12 con/m2 là phù hợp nhất, từ đó tiến hành nuôi thử nghiệm. Kết quả sau 8 tháng nuôi, cá đạt khối lượng thương phẩm trung bình 74 - 75g/con, tỷ lệ sống trung bình 64,42% và năng suất 6 tấn/ha/vụ.
Theo đánh giá của hội đồng thẩm định, kết quả nghiên cứu của cụm công trình về cá bớp là thành tựu KH&CN nổi trội, từ nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện được quy trình sản xuất giống nhân tạo đến nuôi thương phâm cá bớp bằng thức ăn công nghiệp. Kết quả đã tạo thêm được đối tượng nuôi mới có giá trị kinh tế cao cho vùng nước lợ ven biển, chủ động được nguồn giống, góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống cho cộng đồng người dân ven biển Hải Phòng và các tỉnh lân cận. Bên cạnh đó, công trình còn có giá trị cao về mặt khoa học, được nghiên cứu một cách bài bản từ nghiên cứu sinh học, sinh sản nhân tạo đến chuyển giao công nghệ sản xuất giống và sau khi người nuôi đã tiếp cận được nguồn giống từ sản xuất nhân tạo (lần đầu tiên trên cả nước và Hải Phòng sinh sản nhân tạo được giống cá bớp), tiếp tục nghiên cứu xây dựng quy trình nuôi thương phẩm quy mô công nghiệp.
Kết quả của cụm công trình đã tạo thêm được một đối tượng nuôi mới có giá trị kinh tế cao cho vùng nước lợ ven biển, đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho phép thực hiện dự án chuyển giao công nghệ sản xuất giống cho 06 tỉnh ven biển từ Quảng Ninh đến Hà Tĩnh; góp phần đặc biệt quan trọng thúc đẩy cơ cấu sản xuất, tạo điều kiện hình thành và phát triển ngành nghề nuôi trồng thủy sản mới, bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm, của ngành kinh tế thủy sản thành phố.
Ngoài ra, kết quả của cụm công trình đã được công bố, trích dẫn 04 lượt trên Tuyển tập nghiên cứu cá biển và Tuyển tập hội nghị toàn quốc về sinh học và phát triển bền vững lần thứ 2; đã đoạt giải 3 giải thưởng sáng tạo kỹ thuật VIFOTEC, Bằng khen của Bộ KH&CN, Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam năm 2007 và Giải 3 giải thưởng KH&CN thành phố Hải Phòng lần thứ 2 năm 2010.
Với những kết quả đó, đề tài“Nghiên cứu, hoàn thiện quy trình sản xuất giống và nuôi cá bớp thương phẩm bằng thức ăn công nghiệp đạt năng suất 5 tấn/ha” do Th.S Đặng Minh Dũng cùng các cộng sự Viện Nghiên cứu Hải Sản thực hiện xứng đáng được xếp vào danh sách xét tặng giải thưởng về KH&CN.
Nguồn: Sở KH&CN Hải Phòng