Hiệu quả của vi sinh vật (VSV) trong việc làm tăng khả năng sinh trưởng và phát triển cây trồng, tiết kiểm phân bón hóa học cũng như tăng năng suất, chất lượng nông sản đã được khẳng định ở nhiều công trình nghiên cứu của của nhiều nước trên thế giới. Các sản phẩm phân bón như phân bón VSV cố định nitơ, phân giải photphat khó tan, chế phẩm VSV kích thích sinh trưởng thực vật, chế phẩm VSV phòng trừ bệnh cây trồng đã được nghiên cứu từ nhiều năm có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và xây dựng nền nông nghiệp bền vững. 

Nhằm mục tiêu nâng cao năng suất, chất lượng thuốc lá nguyên liệu góp phần cải tạo, nâng cao độ phì và sức sản xuất của đất nông nghiệp nước ta, nhóm nghiên cứu do KS. Nguyễn Hồng Thái, Công ty TNHH một thành viên Viện Kinh tế Kỹ thuật, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam đứng đầu đã tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu chế tạo phân bón hữu cơ vi sinh nhằm nâng cao năng suất, chất lượng thuốc lá vàng sấy và cải tạo đất trồng thuốc lá”. Đây là nghiên cứu thuộc nhóm các công nghệ sản phẩm sinh học (các sản phẩm được chế tạo sử dụng vật liệu sinh học làm nguyên liệu), vật liệu sinh học, chất dẻo sinh học, nhiên liệu sinh học, các hóa chất được chiết tách từ sinh học, các vật liệu mới có nguồn gốc sinh học. 

Qua 2 năm thực hiện (01/2012 -12/2014), nhóm nghiên cứu đã thu được các kết quả như sau:
- Từ việc đánh giá các chủng VSV, nhóm nghiên cứu đã chọn được 4 chủng vi khuẩn gồm SHV.07, SHB 17, SHB 18 và 3-1 có hoạt tính cao vệ cố định nitơ tự do, phân giải photphat khó tan, đối kháng vi sinh dùng trong canh tác thuốc lá. Nghiên cứu về nguyên liệu hữu cơ cũng đã lựa chọn được nguyên liệu phù hợp với 50% than bùn và 50% bã nấm.
- Sản xuất thử được 10 tấn phân HCVS trên cơ sở quy trình được hoàn thiện. Phân hữ có vi sinh (HCVS) có giá thành 2.650 đồng/kg phục vụ khảo nghiệm và ứng dụng thử trong trồng trọt thuốc lá.

- Kết quả khảo nghiệm kỹ thuật về cách bón đối với chế phẩm phân hữu cơ vi sinh cho thấy: Bón hốc có hiệu quả thúc đẩy về hầu hết các chỉ tiêu sinh trưởng và có năng suất cao hơn với tỷ lệ lá cấp 1+2 ở mức tương đương so với biện pháp bón rải. Các chỉ tiêu chất lượng hàm lượng nicotin, đường khử và tính chất hút của nguyên liệu không có sự khác biệt giữa hai cách bón.
- Kết quả khảo nghiệm sản xuất trên ô lớn cho thấy chế phẩm phân hữu cơ vi sinh có hiệu quả trong canh tác thuốc lá. Khi áp dụng mức bón cơ sở thấp hơn 20kg N/ha, và bón bổ sung 2 tấn/ha phân hữu cơ vi sinh thì ruộng thuốc lá có mức độ nhiễm bệnh héo rũ thấp, năng suất lá khô tăng 12,0%. Chất lượng lá sấy cũng có cải thiện khi tỷ lệ lá sấy cấp 1+2 tăng 6,4%; làm lượng nicotin được nâng cao và tính chất hút được cải thiện.

- Bón bổ sung phân HCVS trong trồng trọt thuốc lá góp phần cải tạo đất, nâng cao độ phì thể hiện ở hàm lượng hữu cơ tổng số, các chi tiêu dinh dưỡng đa lượng và mật độ vi sinh vật đất được nâng cao. 

Trên cơ sở các kết quả thử nghiệm, đề tài đã xây dựng được Quy trình kỹ thuật sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh cho cây thuốc lá trên nền nguyên liệu hữu cơ là than bùn và bã nấm cũng như hướng dẫn kỹ thuật sử dụng phân hữu cơ vi sinh trong trồng trọt thuốc lá. Đồng thời kiến nghị tiến hành thử nghiệm diện rộng chế phẩm phân HCVS để từng bước mở rộng trong sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng nguyên liệu và cải tiến độ phì đất. 

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài (Mã số 10972) tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia.

Nguồn: Nasati, ngày 6/12/2016.