Chiều 5-10, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố giải Nobel Hóa học năm 2016 thuộc về ba nhà khoa học Jean-Pierre Sauvage (quốc tịch Pháp), J. Fraser Stoddart (hai quốc tịch Anh và Mỹ), Bernard L. Feringa (quốc tịch Hà Lan) “nhờ công trình thiết kế và chế tạo máy phân tử” (hay còn gọi là máy NANO).
Trong một tuyên bố chính thức, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển cho biết, chủ nhân của giải Nobel Hóa học 2016 đã đưa các hệ thống phân tử ra khỏi “sự bế tắc của trạng thái cân bằng” và đặt chúng vào trạng thái đầy năng lượng. Theo đó, chuyển động của các hệ thống phân tử có thể được kiểm soát. Nếu được phát triển, động cơ phân tử sẽ có tác dụng tương tự động cơ điện vào những năm 1830. Ở thời kỳ đó, các nhà khoa học đã giới thiệu nhiều động cơ mở đường cho sự ra đời của tàu điện, máy giặt, quạt và máy chế biến thực phẩm.
Tuyên bố của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển nhấn mạnh, máy phân tử có thể được sử dụng để phát triển những thứ như vật liệu mới, cảm biến và hệ thống lưu trữ năng lượng.
Trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại, nhà khoa học Feringa bày tỏ cảm xúc bất ngờ, vinh dự và xúc động khi được nhận giải thưởng danh giá. Nói về khả năng ứng dụng của công trình đạt giải Nobel Hóa học, ông cho rằng: “Một khi bạn có thể kiểm soát được chuyển động ở mức độ phân tử, bạn có thể nghĩ đến tất cả các loại chuyển động”.
Ông Feringa hiện là Giáo sư hóa học hữu cơ của Đại học Groningen, Hà Lan. Ông Sauvage là Giáo sư danh dự của Đại học Strasbourg, Giám đốc nghiên cứu danh dự của Trung tâm nghiên cứu khoa học quốc gia của Pháp. Ông Stoddart đang làm việc tại Đại học Northwestern của Mỹ.
Nobel Hóa học là giải thứ ba trong mùa Nobel 2016. Các nhà khoa học sẽ nhận giải tại lễ trao giải chính thức vào ngày 10-12 tới, tại TP Stockholm, Thụy Điển. Mỗi giải Nobel được trao cùng phần thưởng trị giá tám triệu crown Thụy Điển (tương đương 933 nghìn USD).
Nguồn: Báo Nhân dân