Theo các nhà nghiên cứu tại Đại học Kỹ thuật Munich (Đức), các tế bào não của chúng ta có mức tiêu thụ đường cao nhất trong tất cả các bộ phận của cơ thể, và kiểm soát sự trao đổi chất và cảm giác đói nhiều hơn so với các nhà khoa học vẫn nghĩ.

Trước khi nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Cell, hầu hết các nhà khoa học đều nghĩ rằng sự vận chuyển đường vào trong não là một quá trình hoàn toàn thụ động. Nhưng kết quả nghiên cứu cho thấy, các tế bào não có một vai trò quan trọng hơn so với các dự đoán trước đây về việc điều chỉnh sự trao đổi chất. Kết luận này có thể mở ra một hướng chữa trị mới cho một số bệnh liên quan đến chế độ ăn.

Matthias Tschöp - Giám đốc của Phòng nghiên cứu về Các bệnh Chuyển hóa cho biết: “Kết quả của chúng tôi cho thấy lần đầu tiên các quá trình trao đổi chất thiết yếu và các quá trình thuộc về hành vi không được điều tiết thông qua một mình các tế bào thần kinh mà cả các loại tế bào khác trong não, chẳng hạn như tế bào hình sao cũng đóng một vai trò quan trọng. Đây là một quá trình thay đổi luân phiên, và có thể giúp giải thích tại sao cho đến nay vẫn rất khó để tìm được các loại thuốc đủ hiệu quả và an toàn cho bệnh tiểu đường và bệnh béo phì”.

Sử dụng một kỹ thuật thuật hình ảnh đặc biệt là chụp cắt lớp phát xạ positron, các nhà nghiên cứu đã có thể cho thấy hình ảnh các hooc-môn như insulin và leptin hoạt động một cách rõ ràng trên những tế bào não này để điều tiết lượng đường đưa vào trong não - giống như một “công tắc đường”.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy thiếu hụt các cơ quan nhận (hay còn gọi là thụ thể) insulin trên bề mặt của các tế bào hình sao, dẫn đến các tế bào thần kinh hoạt động ít hơn và làm kiềm chế sự hấp thụ thức ăn do sự điều khiển của bộ não đối với quá trình trao đổi chất của chúng ta.

Theo các nhà khoa học, hiện nay những nghiên cứu sâu hơn có thể được thực hiện để sửa đổi các mô hình cũ về việc tế bào thần kinh kiểm soát hoàn toàn việc hấp thụ và chuyển hóa thức ăn, sang mô hình mới về sự kết hợp chặt chẽ mà ở đó các tế bào hình sao trong não cũng đóng một vai trò rất quan trọng.

Hiểu rõ hơn về sự tương tác giữa các tế bào sẽ chỉ điểm cho những cách thức mới để kiềm chế bệnh nghiện đồ ngọt và đưa ra những phương pháp điều trị tốt hơn cho các bệnh béo phì và tiểu đường đang trở nên ngày càng phổ biến.

Nhà nghiên cứu về thần kinh - sinh học Cristina Garcia Casceres tại Trung tâm nghiên cứu Bệnh tiểu đường Helmholtz ở Munich và cũng là trưởng nhóm nghiên cứu cho biết: “Chúng ta còn rất nhiều công việc ở phía trước, nhưng ít nhất hiện nay chúng ta đã có một ý tưởng tốt hơn để tìm kiếm”.

Một báo cáo bởi Tổ chức Y tế Thế giới WHO cho thấy, trong tháng 4, số người mắc bệnh tiểu đường đã tăng lên 4 lần trên toàn thế giới trong suốt 35 năm qua. WHO cho biết có 150 quốc gia đã thiết lập “mục tiêu đầy tham vọng” trong việc làm giảm các bệnh không lây nhiễm - như tiểu đường - xuống 1/3 cho Mục tiêu năm 2030 của Các mục tiêu phát triển bền vững.

Nguồn: Tạp chí KH&CN Việt Nam, ngày 16/8/2016.