Viện Khoa học vật liệu trong những năm gần đây đã đầu tư nghiên cứu quá trình thủy luyện mới đẩy nhanh quá trình oxy hóa quặng sunfua, chuyển hóa các hợp chất đồng sunfua thành các dạng hợp chất dễ hòa tan như sunfat đồng, atacamite, oxit …bằng các biện pháp hóa sinh (áp dụng biện pháp hóa học kết hợp công nghệ vi sinh) trong điều kiện môi trường nhiệt độ, áp suất thông thường; có thể coi quá trình chuyển hóa này là quá trình phong hóa nhân tạo với tốc độ gấp nhiều triệu lần so với tốc độ tự phong hóa dưới tác động hàng triệu năm của tự nhiên.

Khu vực Sơn La và Tây Bắc có nguồn khoáng sản tương đối phong phú và một trong những loại khoáng sản có khả năng khai thác và chế biến sâu ở quy mô công nghiệp là nguồn quặng đồng với khoảng 75-80% là quặng đồng sunfua nguyên khai.

Công nghệ chế tạo đồng được nghiên cứu phát triển và áp dụng riêng biệt cho từng nhóm loại quặng. Hiện nay, các phương pháp thủy luyện đang được các nhà khoa học đẩy mạnh phát triển hoàn thiện để thay thế dần phương pháp hỏa luyện vốn nhiều bất cập.

Viện Khoa học vật liệu trong những năm gần đây đã đầu tư nghiên cứu quá trình thủy luyện mới đẩy nhanh quá trình oxy hóa quặng sunfua, chuyển hóa các hợp chất đồng sunfua thành các dạng hợp chất dễ hòa tan như sunfat đồng, atacamite, oxit …bằng các biện pháp hóa sinh (áp dụng biện pháp hóa học kết hợp công nghệ vi sinh) trong điều kiện môi trường nhiệt độ, áp suất thông thường; có thể coi quá trình chuyển hóa này là quá trình phong hóa nhân tạo với tốc độ gấp nhiều triệu lần so với tốc độ tự phong hóa dưới tác động hàng triệu năm của tự nhiên.

Sau đó, áp dụng công nghệ chiết hiện đại để tăng cường khả năng tự động hóa quá trình làm sạch dung dịch và giảm thiểu hóa chất cần thiết. Không tạo ra nguồn xỉ đồng (bã thải rắn nguy hại) khó xử lý, không tạo ra khí thải gây hiệu ứng nhà kính và suy giảm tầng ôzôn như phương pháp hỏa luyện.

Sản phẩm atacamite màu xanh dương từ tinh quặng sunfua đồng Sinh Quyền sau thiêu (thực hiện tại Viện Khoa học Vật liệu)      Sản phẩm atacamite màu xanh sáng từ tinh quặng sunfua đồng Sao Tua Sơn La (thực hiện tại Viện Khoa học Vật liệu)

 Công nghệ mới áp dụng khả thi cho chế biến quặng đồng sunfua đối với các mỏ có quy mô và cấp độ trữ lượng lớn nhỏ đa dạng. Đối với các nguồn quặng nhỏ không tập trung (phổ biến trên địa bàn Sơn La và vùng Tây Bắc): dễ dàng áp dụng linh hoạt vì vận hành đơn giản, chi phí đầu tư cơ bản thấp, dễ thu hồi vốn. Đối với nguồn quặng lớn: dễ dàng đáp ứng đầy đủ vì có thể chuyển hóa đồng thời khối lượng tinh quặng sunfua rất lớn, bảo đảm mọi nhu cầu công suất đề ra.

Với ưu điểm dễ dàng di chuyển, lắp đặt và vận hành tạo điều kiện thuận lợi cho việc thâm nhập vào vùng sâu vùng xa để phát triển công nghiệp. Kết quả của quá trình nghiên cứu này có ý nghĩa thiết thực trong ứng dụng công nghệ mới vào thực tiễn sản xuất, tạo công ăn việc làm, nâng cao đời sống cho dân cư địa phương, góp phần phát triển kinh tế, xã hội và bảo đảm an ninh-quốc phòng cho vùng Tây Bắc xa xôi của Tổ quốc.

Nguồn: Khoa học phổ thông