“Sandbox - Nơi của những điều có thể” là một nội dung thảo luận thú vị, nằm trong chuỗi các sự kiện của Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo Đà Nẵng - SURF 2019, diễn ra vào ngày 1/11/2019.
Các startup đều quan tâm và đặt nhiều kỳ vọng vào chính quyền thành phố Đà Nẵng trong việc tiên phong xây dựng một Sandbox để hoạt động khởi nghiệp và hỗ trợ khởi nghiệp tại thành phố sông Hàn tiến triển nhanh, mạnh, đúng hướng và có chất lượng.
Sandbox và vai trò của nó trong khởi nghiệp sáng tạo
Theo nghĩa đen, “sandbox” là một cái khung chứa đầy cát, dùng cho trẻ con chơi. Khi chơi trong sandbox, trẻ con được đảm bảo an toàn, không gây ảnh hưởng đến xung quanh và tha hồ thực hiện các ý tưởng của mình theo trí tưởng tượng: Đắp núi, đào sông, xây nhà, dựng lán…chán rồi cứ việc xóa đi mà không lo hư hỏng.
Ngày nay, khái niệm “sandbox” được sử dụng rộng rãi cho nhiều lĩnh vực. Trong công nghệ IT, người ta sử dụng thuật ngữ sandbox để chỉ cái sàn thao tác thử nghiệm. Trong lĩnh vực bảo mật thông tin, sandbox là một kỹ thuật quan trọng, có tác dụng cô lập các ứng dụng, ngăn chặn các phần mềm độc hại. Trong lĩnh vực tài chính, người ta sử dụng thuật ngữ “regulatory sandbox” với nghĩa là “khung điều chỉnh thử nghiệm”. Trong hoạt động khởi nghiệp và hỗ trợ khởi nghiệp, thuật ngữ sandbox được hiểu như là khung cơ chế, chính sách thí điểm, cho phép các startup thử nghiệm các công nghệ mới, các mô hình kinh doanh mới trong môi trường thực tiễn.
Với hoạt động khởi nghiệp và hỗ trợ khởi nghiệp, sandbox có vai trò như người mở trói, phá đi những rào cản, khai thông những bế tắc cho các startup. Điều đó đồng nghĩa với việc các dự án khởi nghiệp được hoạt động trong môi trường luật “dễ thở” hơn với các ưu đãi dành riêng, hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn từ các thể chế tài chính. Trao đổi về vấn đề này, tiến sỹ Trần Du Lịch - thành viên Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, cho rằng khởi nghiệp sáng tạo không phụ thuộc quá nhiều vào yếu tố tài nguyên tự nhiên, nó phụ thuộc nhiều vào yếu tố con người trong việc định ra cơ chế, chính sách phù hợp, tạo ra một hệ sinh thái khởi nghiệp hoàn chỉnh, với môi trường đầu tư thông thoáng và thu hút, đó chính là vai trò của sandbox. Ông cũng chia sẻ thêm, sáng tạo là vấn đề tư duy, các nhà hoạch định chính sách phải tư duy những cái mới, cái chưa có chính sách hiện tại quy định.
Đồng quan điểm đó, Shark Nguyễn Hòa Bình - Chủ tịch tập đoàn NextTeech Group, cho rằng cốt lõi của sandbox chính là hành lang pháp lý của những Startup, không có sandbox thì sẽ gây lãng phí cho xã hội và làm tụt hậu đất nước; rằng không thể có đổi mới, sáng tạo đột phá nếu sử dụng hành lang pháp lý truyền thống của môi trường kinh doanh truyền thống.
Cũng chủ đề này, ông Trần Văn Tùng - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, chia sẻ: “Hiện nay, chúng ta đang triển khai Quyết định 844/QĐ-TT của Thủ tướng Chính phủ về việc Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025. Tuy nhiên, bản chất của Quyết định 844/QĐ-TT là xây dựng các nội dung của hệ sinh thái khởi nghiệp. Trên thực tế, chúng ta còn gặp không ít những khó khăn, lúng túng trong việc quản lý những công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới, ví như Grab từ một ứng dụng taxi công nghệ đã mở rộng sang dịch vụ giao hàng nhanh, ship đồ ăn, trung gian thanh toán…Điều này đòi hỏi phải có một cơ chế sandbox. Vấn đề đặt ra là hình thành cơ chế nào để có thể thu hút được đầu tư vào Việt Nam nhưng chống được rửa tiền và không làm ảnh hưởng đến xã hội”.
Quyết tâm của Chính quyền thành phố Đà Nẵng
Với chủ đề “Phát huy nguồn lực địa phương để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo”, ngay trong lời phát biểu khai mạc, ông Lê Trung Chinh - Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng đã khẳng định: Mặc dù Đà Nẵng vẫn còn một khoảng cách nhất định so với Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh về tầm vóc, quy mô và sự trưởng thành của khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, nhưng khát vọng, niềm tin của người dân và cam kết của chính quyền thành phố về phát triển khởi nghiệp đổi mới sáng tạo chưa bao giờ ngừng lan tỏa và mạnh mẽ như hiện nay. Hy vọng rằng, trong tương lai không xa, Đà Nẵng sẽ hình thành một hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hoàn chỉnh, trở thành một trong những điểm đến thu hút, liên kết các nguồn lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tốt nhất. Ông cũng chia sẻ thêm: Lãnh đạo thành phố Đà Nẵng đã, đang và sẽ luôn đồng hành hỗ trợ các dự án khởi nghiệp thông qua việc hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ khởi nghiệp; xây dựng và hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng, không gian làm việc; ưu tiên hỗ trợ dự án xây dựng trên tài sản trí tuệ, công nghệ và mô hình kinh doanh mới, các dự án có lợi thế cạnh tranh.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã từng nói “sự chậm trễ trong việc xây dựng môi trường chính sách, pháp luật phù hợp để huy động nguồn lực trong cuộc cách mạng 4.0 đôi khi là rào cản, làm nhụt nhuệ khí đổi mới sáng tạo, làm nản tâm huyết cống hiến trí tuệ của lực lượng doanh nghiệp công nghệ, khiến chúng ta không thể đột phá mà còn tụt hậu phía sau”. Thủ tướng cũng khẳng định “Muốn thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bản thân chính sách, cơ chế cũng phải thoáng, mở và sáng tạo”. Với tinh thần đó, thông điệp của SURE 2019 là lan tỏa tinh thần khởi nghiệp, hội tụ tinh hoa kiến tạo với mong muốn xây dựng Đà Nẵng thành Trung tâm khởi nghiệp sáng tạo quốc gia tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Để điều này trở thành hiện thực, giải pháp quan trọng và cần thiết là chính quyền thành phố phải nghiên cứu, xây dựng cho được một sandbox, đảm bảo cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có môi trường để thử nghiệm, các cơ quan quản lý dễ dàng giám sát và giảm thiểu thời gian nghiên cứu thực nghiệm, đưa ra các luật mới để điều chỉnh những vấn đề phát sinh.
Với Việt Nam, sandbox còn là khái niệm mới mẻ, còn thiếu nhiều dữ liệu và tính đa dạng về cách tiếp cận thử nghiệm và khó đo lường mức độ thành công. Tuy nhiên, trong thời đại công nghiệp 4.0, sandbox sẽ là giải pháp quan trọng, cần thiết trong việc thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo. Để có được một sandbox đúng nghĩa, các chuyên gia, diễn giả trong buổi thảo luận đã gói gọn trong các cụm từ xúc tích: Phải có tư duy phi truyền thống (ông Trần Du Lịch); hãy tiếp tục (ông Trần Văn Tùng); đừng sợ trách nhiệm (ông Nguyễn Hòa Bình); quyết tâm của Chính phủ và chính quyền địa phương (ông Lê Trung Chinh). Và như vậy, có thể tin tưởng rằng, hoạt động khởi nghiệp và hỗ trợ khởi nghiệp của Đà Nẵng sẽ tiến triển nhanh, mạnh, đúng hướng và có chất lượng.
Nguồn: Báo Khoa học và Phát triển