Vừa qua, Sở KH&CN Hà Nội tổ chức phiên họp của Hội đồng KH&CN để đánh giá, nghiệm thu kết quả công việc chế tác mẫu “Rùa Hồ Gươm”.
Rùa Hồ Gươm thuộc loài Rafetus swinhoei (Rùa mai mềm Thượng Hải) là loài quý hiếm hiện trên thế giới chỉ còn 4 cá thể: 1 tại Hồ Hoàn Kiếm, 1 cá thể tại hồ Đồng Mô (Việt Nam) và 2 cá thể ở Trung Quốc. Tuy nhiên, cá thể ở Hồ Gươm đã chết năm 2016.
Người Việt Nam vẫn thường gọi rùa khổng lồ sống ở Hồ Gươm là “Cụ” với hàm ý tôn kính và đây là biểu tượng gắn liền với truyền thuyết Gươm thần và lịch sử giữ nước, là phần tâm linh đáng trân trọng. Ngay địa danh của hồ cũng căn cứ trên truyền tích đó vào đầu thời nhà Hậu Lê. Truyền thuyết thần Kim Quy còn đi ngược dòng lịch sử của người Việt xa hơn nữa với chuyện thần Kim Quy giúp An Dương Vương xây thành Cổ Loa và tặng nhà vua cái móng để làm lẫy nỏ chống quân của Triệu Đà. Vào thế kỷ XX một số tác phẩm văn học Việt Nam lấy rùa của Hồ Gươm Hà Nội làm đề tài. Trong đó có truyện Thần Tháp Rùa của Vũ Khắc Hoan và Rùa Hồ Gươm của Nguyễn Dậu (Trương Mẫn Song).
Nhận thấy giá trị to lớn của mẫu rùa Hồ Gươm về khoa học và văn hóa, UBND thành phố Hà Nội và các nhà khoa học đã thống nhất chế tác mẫu rùa Hồ Gươm thành mẫu vật để lưu giữ lâu dài với mục đích trưng bày phục vụ công tác nghiên cứu, phát huy giá trị của mẫu vật.
Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam đã phối hợp cùng 2 chuyên gia chế tác mẫu vật hang đầu trên thế giới từ Bảo tàng Berlin và Erfurt (CHLB Đức) thực hiện công việc chế tác mẫu rùa Hồ Gươm bằng công nghệ nhựa hóa hiện đại nhất hiện nay. Ưu điểm của phương pháp này là giữ nguyên được hình dạng ban đầu, giữa được xương trong cơ thể, màu sắc được thể hiện theo đúng màu sắc ngoài tự nhiên nên mẫu vật sinh động, hấp dẫn khách tham quan.
Kết thúc quá trình chế tác, mẫu vật Rùa Hồ Gươm đã được hoàn thiện, hiện đang được bảo quản tại Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam trong hộp gỗ kín với điều kiện độ 25oC, độ ẩm 50%. Sau khi công bố việc chế tác hoàn thành (16/4/2018), các chuyên gia cũng đã đưa ra các yêu cầu về trưng bày cũng như bảo quản để phát huy tối đa giá trị của mẫu vật.
Tại buổi làm việc các chuyên gia cũng đã giới thiệu tủ trưng bày do Công ty Glasbau Hahn chế tạo hiện đang được sử dụng rộng rãi ở Bảo tàng Berlin và Erfurt đảm bảo đầy đủ các yêu cầu về bảo quản mẫu vật.
Nguồn: Sở KH&CN Hà Nội