Với mục tiêu thu thập, lưu giữ, bảo tồn các nguồn gen quý, hiếm, có giá trị kinh tế phục vụ sản xuất và đời sống, tỉnh Kiên Giang đã phê duyệt các dự án bảo tồn nguồn gen động, thực vật trên địa bàn tỉnh Kiên Giang từ năm 2015 đến nay. Trong đó, trên địa bàn huyện U Minh Thượng có 3 dự án được triển khai để bảo tồn một số giống cây ăn củ, quả và một số loài cây dược liệu quý, hiếm.

Để đánh giá kết quả triển khai của các dự án này, vừa qua Sở KH&CN tỉnh Kiên Giang tổ chức Đoàn kiểm tra do ông Nguyễn Thái Nguyên - Phó Giám đốc Sở chủ trì. Đoàn đã kiểm tra tiến độ, tình hình triển khai thực hiện các nội dung công việc, các mô hình trồng bảo tồn chuyển vị hoặc nguyên vị của các dự án, kết quả như sau:

Tại Trại Giống Nông nghiệp U Minh Thượng, Đoàn đã kiểm 2 mô hình bảo tồn chuyển vị một số giống cây ăn củ, quả của 2 dự án do Trung tâm Giống Nông Lâm Ngư nghiệp tỉnh Kiên Giang chủ trì thực hiện gồm “Thu thập, lưu giữ và bảo tồn một số giống cây ăn quả và cây lương thực tại tỉnh Kiên Giang” (do bà Nhâm Thị Thu Thủy chủ nhiệm) và “Thu thập, lưu giữ và bảo tồn nguồn gen cây tiêu Phú Quốc và tiêu Hà Tiên tại tỉnh Kiên Giang” (do bà Lâm Thị Kim Chung chủ nhiệm). Kết quả:

Các mô hình khóm, sầu riêng, măng cụt đã thực hiện đúng khối lượng theo đề cương được duyệt, sau hơn 1 năm trồng phát triển tốt; hơn 10 bụi khóm/400 hom khóm ban đầu đã cho quả chín; 5 cây sầu riêng và 5 cây măng cụt phát triển tốt, chiều cao cây khoảng 30 - 40 cm; riêng mô hình trồng khoai lang bông súng sau 2 vụ trồng liên tiếp đến nay đã hết vụ, chỉ còn lại một số dây già, các dây này sẽ tiếp tục được trồng lại để lưu giữ nguồn giống trong các vụ tiếp theo.

Mô hình trồng 2 loài tiêu Phú Quốc và Hà Tiên dưới nọc tràm sống phát triển rất tốt; tại thời điểm kiểm tra 40 gốc tiêu bảo tồn đã bắt đầu ra gié; đồng thời các cây tràm làm nọc sống phát triển tốt. Tuy nhiên do các gốc tiêu còn nhỏ, Đoàn kiểm tra cũng đã kiến nghị Nhóm nghiên cứu cần cắt tỉa đọt tràm để tràm phát triển thân làm trụ vững chắc hơn cho tiêu phát triển.

Theo đánh giá chung các mô hình trồng bảo tồn chuyển vị các nguồn gen của 2 dự án triển khai tốt, cần tiếp tục duy trì và theo dõi các chỉ tiêu của các mô hình. Đoàn kiểm tra cũng kiến nghị nhóm nghiên cứu của 2 dự án nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ để tiến hành nghiệm thu cơ sở trong tháng 9/2018 và chuyển hồ sơ nghiệm thu cấp tỉnh theo đúng tiến độ thực hiện của các dự án.

Tại Vườn Quốc gia U Minh Thượng, Đoàn kiểm tra đã kiểm tra dự án “Thu thập, lưu giữ, bảo tồn nguồn gen cây dược liệu tại Vườn Quốc gia U Minh Thượng và rừng Hòn Đất - Kiên Hà, tỉnh Kiên Giang”, đây là dự án triển khai bảo tồn các loài Mật nhân, Hà thủ ô, Giảo cổ lam, Tuế lược, Nắp bình. Đoàn đã kiểm tra hồ sơ điều tra, khảo sát của dự án và mô hình trồng bảo tồn nguyên vị loài Nắp bình tại Vườn Quốc gia U Minh Thượng. Kết quả:

Nội dung điều tra, khảo sát thực địa của dự án tại Vườn Quốc gia U Minh Thượng và Rừng Hòn Đất - Kiên Hà đã được thực hiện đầy đủ, theo đúng phương pháp khảo sát thực địa theo tuyến, theo ô tiêu chuẩn; đã xác định được vị trí, ghi nhận tọa độ xuất hiện của các loài cần bảo tồn của dự án; tuy nhiên một vài phiếu điều tra cần được bổ sung đầy đủ hơn các thông tin như mã số phiếu, chữ ký của người đi điều tra, mô tả về nguồn gen được thu thập,…

Đoàn kiểm tra cũng đã tiến hành kiểm tra thực địa mô hình bảo tồn nguyên vị loài Nắp bình trong Vườn Quốc gia U Minh Thượng, kết quả tại khu vực khoanh vùng bảo tồn nguyên vị xác định có rất nhiều cây Nắp bình đang sống và phát triển rất tốt; nhóm nghiên cứu cũng đã bố trí bảng cắm báo hiệu khu vực bảo tồn, ghi đầy đủ thông tin trên bảng cắm.

Bên cạnh đó, Đoàn kiểm tra cũng đã đến khu vườn ươm giống của Vườn Quốc gia, nơi triển khai công việc thử nghiệm các hình thức nhân giống các loài bảo tồn của dự án, tại thời điểm kiểm tra Đoàn ghi nhận nhóm nghiên cứu đã tiến hành thu mẫu hạt giống cây Nắp bình, vô bầu để ương hạt. Đoàn kiểm tra kiến nghị Nhóm nghiên cứu nghiêm túc triển khai thực hiện các nội dung công việc tiếp theo theo đúng nội dung đề cương đã được phê duyệt và phải đảm bảo tiến độ thực hiện của dự án, thường xuyên báo cáo tiến độ để kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc (nếu có) trong quá trình thực hiện.

Nguồn: Sở KH&CN Kiên Giang