Chủ nhiệm đề tài:TS. Nguyễn Cường

Đơn vị thực hiện:Viện Công nghệ Sinh học

Thời gian thực hiện:2015 - 2016

Tổng kinh phí:600 000 000 VNĐ

Xếp loại đề tài:Đạt

Mục tiêu đề tài

-    Phân tích, thống kê các đột biếnkháng thuốc trên tổ hợp gen BCR/ABL1 ở 180-200 bệnh nhân Lơ-xê-mi kinh dòng bạch cầu hạt.

-    Xác định tần suất các đột biến kháng thuốc ở các bệnh nhân Lơ-xê-mi kinh dòng bạch cầu hạt, không lui bệnh về mặt di truyền.

Kết quả đạt được

-    Về khoa học

+    Thu thập mẫu tuỷ xương của các bệnh nhân đến khám và điều trị CML bằng thuốc nhắm đích Imatinib tại Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương từ 04/2014 đến 06/2015. Tất cả các mẫu ngoài việc đạt tiêu chuẩn về huyết học tế bào thì đều được xác định có NST Ph. Tổng số mẫu thu thập được là 181 mẫu, theo 3 nhóm (CML mới chưa điều trị Imatinib; CML đã điều trị và không có biểu hiện lui bệnh; CML đã điều trị và có biểu hiện lui bệnh). Số lượng tế bào tách ARN là 5 x106 tế bào/ml.

+    Xây dựng thành công quy trình phát hiện, phân tích và thống kê các đột biến kháng thuốc trên tổ hợp gen BCR/ABL1.

+    Bảng thống kê bao gồm 42 biến dị di truyền (variant) được xác định nằm trên gen ABL1 trên tổng số 181 bệnh nhân CML ở cả 3 nhóm.

+    Đã xác định được 16/61 variant được chính minh liên quan đến kháng thuốc Imatinib đã được công bố: M244V; L248V; G250E; Q252H; Y253H; Y253F; E255K; D276G; F311L; T315I; M351T; F359V; M388L; E450G; E453K; E459K.

+    Đã kiểm chứng kết quả phân tích NGS bằng phương pháp Sanger với các đột biến từ 10 bệnh nhân trong số bệnh nhân mang tế bào đột biến. Những đột biến có tỷ lệ tế bào mang đột biến đó lớn hơn 20% thì có thể phát hiện được cả bằng hai phương pháp Sanger và NGS, tuy nhiên những đột biến có tỷ lệ tế bào máu mang đột biến nhỏ hơn thì không thể phát hiện được dựa trên phương pháp Sanger truyền thống.

-    Về ứng dụng

+    Quy trình phát hiện, phân tích và thống kê các đột biến kháng thuốc trên tổ hợp gen BCR/ABL1.

+    Đề xuất hướng chẩn đoán và điều trị bệnh Lơ-xê-mi kinh dòng bạch cầu hạt có kháng thuốc trên cơ sở kết quả của đề tài.

Tần suất đột biến của 16 biến dị gây kháng thuốc Imatinib trên tổng số 181 bệnh nhân

Những đóng góp mới

-    Quy trình phát hiện đột biến kháng thuốc với công nghệ NGS giúp khắc phục được nhược điểm của kỹ thuật giải trình tự Sanger đối với các đột biến kháng thuốc có tỉ lệ thấp.

-    Tỉ lệ bệnh nhân mang đột biến kháng thuốc chiếm khá cao nên việc xét nghiệm chẩn đoán là cần thiết cho việc chỉ định phác đồ điều trị.

Sản phẩm

-    Các bài báo công bố

+    01 bài báo trong nước thuộc tạp chí KH&CN Việt Nam.

Hoàng Quốc Huy, Trịnh Thị Xuân, Phạm Quang Huy, Nguyễn Văn Lâm, Trần Công Hoàng, Vũ Thị Bích Hường, Lê Quang Tường, Hoàng Thị Hồng, Bạch Quốc Khánh, Nguyễn Anh Trí, Dương Quốc Chính, Nguyễn Cường (2017). Nghiên cứu ứng dụng tin sinh học xác định biến dị di truyền trên bệnh nhân bệnh bạch cầu dòng tủy mạn tính. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam 14(3) 3.2017:22-26

+    01 bài báo quốc tế thuộc tạp chí Journal of Leukemia

Duong CQ, Nguyen C, Nguyen TT, Nguyen LV, Pham HQ, Trinh HTT, Tran HC, Le TQ, Pham HT, Hong TH, Nguyen TH, Truong HN, Bach KQ and Nguyen TA*. Utilization of Next-Generation Deep Sequencing to Analyze BCR-ABL1 Kinase Domain Mutation for Imatinib-Resistant Chronic Myeloid Leukemia Patients in Vietnam (doi: 10.4172/2329-6917.1000235).

-    Các sản phẩm khác

+    Quy trình phát hiện, phân tích và thống kê các đột biến kháng thuốc trên tổ hợp gen BCR/ABL1.

+    Đề xuất hướng dẫn chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân CML kháng thuốc.

Địa chỉ ứng dụng

Phòng Sinh học phân tử, Viện Huyết học và truyền máu trung ương.