Có nhiều thuốc điều trị tăng huyết áp với cơ chế tác động gây giảm huyết áp khác nhau. Trong đó, thuốc nifedipin (chẹn kênh canxi) là một thuốc hay được dùng trong lâm sàng.

Ưu điểm của nifedipine là tác dụng nhanh, sau vài phút có thể có tác dụng hạ áp ngay, nên hay được sử dụng trong cấp cứu cơn tăng huyết áp kịch phát.

Tuy nhiên, thời gian tác dụng của nifedipine chỉ khoảng 4 - 6 giờ, nên khi sử dụng nifedipine trong điều trị tăng huyết áp thường phải sử dụng nhiều lần trong ngày. Điều này dễ dẫn đến hiện tượng tích lũy thuốc và gây ra nhiều tác dụng không mong muốn như BN bị tụt huyết áp quá mức (khi đó huyết áp rất khó kiểm soát, cấp cứu tụt huyết áp trong trường hợp này rất khó khăn).

Để hạn chế tác dụng không mong muốn này, nhiều nghiên cứu đã gợi ý sử dụng các loại nanoparticle như là chất mang, giúp kiểm soát sự hấp thu và giải phóng nifedepine tốt hơn. Dựa trên nguyên lý này, chúng tôi đã tổng hợp một loại nanoparticle có tên là chitosan/PLA và gắn chitosan/PLA với nifedipine.

Để đảm bảo an toàn và làm cơ sở nghiên cứu sử dụng tổ hợp nifedipine-PLA trên người, cần đánh giá độc tính của phức hợp này đối với cơ thể sống. Xuất phát từ vấn đề này, Cấn Văn Mão (Học viện Quân y) và Nguyễn Minh Núi (Bệnh viện Quân y 103) nghiên cứu đề tài này nhằm mục đích: Đánh giá độc tính cấp và bán trường diễn của tổ hợp nifedipin-PLA trên động vật thực nghiệm.

Đối tượng và phương pháp: cho chuột uống thuốc và đánh giá ảnh hưởng của thuốc lên tỷ lệ chết, các chỉ số huyết học và sinh hóa chức năng gan, thận cũng như hình ảnh mô bệnh học về chức năng gan, thận. Kết quả: với độc tính bán cấp, liều LD50 được xác định có giá trị 700 mg/kg (613,94 ± 786,06). Với độc tính bán trường diễn, không khác biệt có ý nghĩa thống kê về các chỉ số về thể trạng chung, chức năng tạo máu, chức năng gan thận cũng như hình ảnh mô bệnh học giữa nhóm không uống thuốc và nhóm uống tổ hợp nifedipine-PLA (p > 0,05). Kết luận: tổ hợp nifedipinePLA an toàn trên cơ thể sống. Đây là tiền đề để tiếp tục nghiên cứu sử dụng tổ hợp nifedipinePLA trong điều trị tăng huyết áp trên người.

Nguồn: Tạp chí Y – Dược học Quân Sự (số 4 – 2017)