Ung thư vú là loại ung thư thường gặp và là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao ở phụ nữ. Theo Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Thế giới (IARC) năm 1998, UTV đứng đầu, chiếm 21% trong tổng số các loại ung thư ở phụ nữ trên toàn thế giới. Có nhiều phương pháp để chẩn đoán UTV như: sinh thiết tế bào bằng kim nhỏ, chụp X quang tuyến vú tia mềm, siêu âm tuyến vú, chụp cộng hưởng từ tuyến vú, chụp cắt lớp tuyến vú, chụp nhiệt tuyến vú…
Tuy nhiên, việc chẩn đoán sớm UTV vẫn còn là vấn đề đáng được quan tâm. Với sự phát triển của công nghệ sinh học phân tử, công nghệ gen…, gần đây các chất đánh dấu khối u (còn được gọi là dấu ấn sinh học) được sử dụng nhiều trong chẩn đoán, sàng lọc sớm các khối u, giúp chẩn đoán, đánh giá khả năng đáp ứng điều trị và theo dõi tái phát ung thư. Để chẩn đoán sàng lọc sớm đối với các khối u ở vú, ngoài xét nghiệm chẩn đoán khác, trên lâm sàng hiện nay đã áp dụng xét nghiệm các chất đánh dấu khối u như CA 125, CA 15-3, CEA. Để đánh giá vai trò và giá trị của các chất đánh dấu khối u trong chẩn đoán và điều trị UTV, các nhà khoa học thuộc BV Quân y 103 và Học viện Quân y thực hiện đề tài nhằm nhận xét mối liên quan của các chất đánh dấu khối u CEA, CA 15-3, CA 125 với một số đặc điểm lâm sàng và mô bệnh UTV.
Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu là mô tả có phân tích, tiến cứu trên 50 bệnh nhân (BN) UTV được chẩn đoán xác định bằng mô bệnh học. BN được định lượng nồng độ CEA, CA 15-3, CA 125 trước mổ và tìm mối liên quan với một số đặc điểm lâm sàng và mô bệnh. Kết quả: nồng độ CEA, CA 15-3 và CA 125 trong huyết thanh tăng lần lượt là: 12/50 BN (24%), 15/50 BN (30%) và 5/50 BN (10%). Có mối liên quan giữa tăng nồng độ CEA và CA 15-3 trước mổ với tình trạng di căn hạch nách, có mối liên quan giữa tăng nồng độ CA 15-3 với kích thước khối u > 3 cm. Không có mối liên quan giữa nồng độ các chất đánh dấu khối u với týp mô bệnh. Kết luận: nồng độ các chất CEA, CA 15-3 có liên quan đến tình trạng di căn hạch nách. Nồng độ CA 15-3 tăng rõ ở BN có kích thước khối u > 3 cm. Không có sự liên quan nồng độ các chất đánh dấu khối u với týp mô bệnh.
Nguồn: Tạp chí Y – Dược học Quân Sự (số 4 – 2017)