Nghiên cứu do các tác giả Hoàng Anh và Mai Tiến Dũng – Học viện Quân Y thực hiện.
Viêm gan vi rút B là bệnh gan hiểm nghèo thường gặp nhất trên thế giới do vi rút viêm gan B gây ra. Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ bị nhiễm vi rút viêm gan B cao nhất thế giới. Ở nước ta có khoảng 10 triệu người đang bị nhiễm căn bệnh này. Hiện nay trên thế giới có hơn 1 tỷ người nhiễm HBV, hơn 350 triệu người mang HBV mạn, trong đó có 60 triệu người chết vì ung thư gan và 45 triệu người chết vì xơ gan (theo WHO năm1997). HBV được xem là tác nhân hàng đầu gây ung thư gan nguyên phát ở người. Có nhiều thuốc đông dược và tân dược để điều trị viêm gan B nhưng chưa có thuốc đặc hiệu. Trong dân gian có nhiều bài thuốc, vị thuốc chữa bệnh gan có hiệu quả. Rất nhiều vị đã được nghiên cứu tác dụng dược lý trên lâm sàng và thực nghiệm. Đặc điểm các bài thuốc YHCT đều rẻ tiền, dễ kiếm và ít độc. Việc ứng dụng thuốc YHCT, đặc biệt là kết hợp thuốc YHCT với tân dược để điều trị viêm gan B đã có nhiều vị được nghiên cứu tác dụng dược lý trên lâm sàng và thực nghiệm.
Bài thuốc YHCT với thành phần gồm 05 vị thuốc YHCT như Thảo long mộc 30g, Đỗ trọng nam 40g, Thổ phục linh đỏ 15g, Bình vôi đỏ 10g, Cam thảo 5g. Động vật thực nghiệm là 60 chuột nhắt trắng dòng Swiss thuần chủng, không phân biệt đực cái, trọng lượng 2 g/con; thỏ gồm 16 con, không phân biệt giống, trọng lượng 25g±2g, đang trong thời kỳ phát triển khỏe mạnh, có 0,2kg do Trung tâm Kiểm nghiệm Nghiên cứu dược, Cục Quân y cung cấp. Chuột nhắt trắng, thỏ chăn nuôi theo chế độ quy định dùng cho động vật thí nghiệm.
Qua kết quả nghiên cứu độc tính cấp và bán cấp của bài thuốc thừa kế điều trị viêm gan B trên 60 chuột nhắt trắng thuần chủng dòng Swiss và 16 thỏ, cho thấy chưa phát hiện được liều LD50 của bài thuốc (khi cho chuột uống với liều tối đa 1ml cao lỏng gấp 250 lần liều dùng trên người (tương ứng với 1666,67mg dược chất/con chuột), không thấy chuột chết khi theo dõi trong thời gian 7 ngày). Với liều thuốc 3ml cao lỏng/kg thể trọng đối với thỏ (tương ứng với 1,2g dược chất/kg thể trọng), uống liên tục trong 30 ngày, theo dõi trong 30 ngày sau uống thuốc, thỏ vẫn hoạt động bình thường, ăn uống tốt, lông mượt, phân khô, không có thỏ chết. Một số chỉ tiêu sinh hóa đánh giá chức năng gan (ALT, AST, GGT), chức năng thận (Ure, creatinin) thay đổi không có ý nghĩa thống kê và các chỉ tiêu hồng cầu, bạch cầu, huyết sắc tố của thỏ thay đổi không có ý nghĩa thống kê. Do đó, không xác định được độc tính bán cấp của bài thuốc điều trị viêm gan B trên chuột nhắt trắng và trên thỏ qua đường uống.
Nguồn: Tạp chí y học thực hành