Mới đây, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý (CDĐL) số 00052 cho sản phẩm cam sành Hà Giang. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Giang là tổ chức quản lý CDĐL này.
Cam sành Hà Giang có dạng tròn hơi dẹt, vỏ sần sùi, lớp cùi phía trong dày hơn các loại quả khác cùng chi, khi chín vỏ quả màu vàng cam (màu rất tươi), trọng lượng quả đạt 212-275 g, đường kính quả 7,49-8,34 cm, chiều cao quả 5,84-6,51 cm. Cam có mùi thơm nhẹ, vị ngọt và pha giôn giốt chua nhưng rất ngon, tép cam mọng nước, màu vàng đỏ, nhiều múi, thích hợp để ép lấy nước hoặc có thể sử dụng trực tiếp sau khi bóc vỏ. Hàm lượng vitamin C trong quả đạt 19,54-24,61 mg/100 g dịch quả, axit hữu cơ tổng số 0,63-0,78%, đường tổng số 6,89-8,12%, độ Brix 8,25-9,60%, hàm lượng nước 87,22-89,34%... Từ lâu, cam sành Hà Giang đã được xem là một trong những loại cam ngon vào hàng đặc sản của Việt Nam và được đông đảo người dân ưa thích. Có được danh tiếng và đặc thù như vậy là nhờ cam sành Hà Giang được trồng ở khu vực địa lý rất thích hợp cho quá trình sinh trưởng phát triển của cây và kinh nghiệm tích lũy được của người dân trồng cam.
Khu vực địa lý được bảo hộ CDĐL là vùng thuộc phía nam tỉnh Hà Giang có khí hậu ôn hòa, mưa nhiều, mát về mùa hè và không quá giá lạnh về mùa đông. Đây là vùng thấp thuộc lưu vực sông Lô, sông Bạc và sông Con, độ cao dưới 500 m so với mực nước biển, có các loại đất phát triển trên thềm phù sa cổ gồm 3 nhóm đất chính: đất phù sa, đất đỏ vàng, đất thung lũng. Thổ nhưỡng ở đây không giống những vùng khác, thành phần cơ giới của đất là từ cát pha thịt đến thịt pha sét và cát, pH 3,8-4,7. Khu vực địa lý có lượng mưa cao, nhưng lượng bốc hơi thấp nên đất đai được giữ ẩm, phù hợp với sự phát triển của cam sành.
Theo quyết định của Cục Sở hữu trí tuệ, khu vực được bảo hộ CDĐL của cam sành Hà Giang gồm: thị trấn Việt Quang, Vĩnh Tuy và các xã Đức Xuân, Đông Thành, Đồng Tâm, Đồng Tiến, Đồng Yên, Bằng Hành, Hùng An, Kim Ngọc, Liên Hiệp, Quang Minh, Tân Quang, Tân Thành, Thượng Bình, Tiên Kiều, Vô Điếm, Việt Hồng, Việt Vinh, Vĩnh Hảo, Vĩnh Phúc thuộc huyện Bắc Quang; các xã Yên Bình, Bằng Lang, Hương Sơn, Tân Bắc, Tân Trịnh, Tiên Yên, Vĩ Thượng, Xuân Giang, Yên Hà, Yên Thành thuộc huyện Quang Bình; thị trấn Vị Xuyên, Việt Lâm và các xã Đạo Đức, Quảng Ngần, Trung Thành, Việt Lâm, Ngọc Linh thuộc huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang.
Nguồn: Tạp chí KH&CN Việt Nam, ngày 1/11/2016.