Trong khuôn khổ hợp tác nghiên cứu giữa Viện Sinh học nhiệt đới thuộc Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam và Trung tâm Bảo tồn Sinh thái châu Á thuộc Đại học Kyushu (Nhật Bản), các nhà khoa học đã phát hiện và mô tả một loài thực vật mới thuộc họ Kim mai (Hamamelidaceae) tại KBTTN Hòn Bà, tỉnh Khánh Hòa. Loài mới được đặt tên là Chân thư hòn bà (Eustigma honbaenseH.Toyama, Tagane & V.S.Dang), theo địa danh “Hòn Bà”, nơi thu được mẫu vật.

Chi Chân thư (Eustigma Gardner & Champ.) là một chi nhỏ thuộc họ Kim mai (Hamamelidaceae) với khoảng 3 loài phân bố chủ yếu ở khu vực Đông Dương và Trung Quốc. Riêng ở Việt Nam chi này được ghi nhận chỉ có 1 loài là Eustigma balansaeOliv.

Loài Chân thư Hòn Bà (Eustigma honbaense H.Toyama, Tagane & V.S.Dang) có đặc điểm là cây gỗ lớn, cao 8-10 m. Lá hình elíp đến thuôn, kích thước 6,5-21,5 x 2,2-8,5 cm; gốc tù đến hình nêm, đầu có mũi nhọn đến tròn; bìa nguyên. Cụm hoa dạng chùm mọc ở ngọn hay nách lá, dài 5-10,3 cm. Quả nang, dạng hình trứng hay hình cầu, dài 12-16 mm, đường kính 9-10 mm; hạt 2, dạng trứng hẹp, kích thước 10x4,5 mm.

Chân thư Hòn Bà mới chỉ tìm thấy ở Khu Bảo tồn thiên nhiên Hòn Bà, tỉnh Khánh Hòa, với 3 cá thể mọc dọc theo suối của rừng cây lá rộng thường xanh, ở độ cao khoảng 400 m so với mặt nước biển.

Loài mới này được công bố trong bài báo đăng trên tạp chí chuyên ngành Phytokeys, số 65, trang 47-55, ngày 16.6.2016.

Cũng trong chương trình hợp tác trên, các nhà khoa học  đã phát hiện được 3 loài khác ở Khu Bảo tồn thiên nhiên Hòn Bà là Giác đế Hòn Bà (Goniothalamus flagellistylus Tagane & V.S.Dang), Tai nghé Hòn Bà (Aporosa tetragona Tagane & V.S.Dang) và Xú hương Yahara (Lasianthus yaharae V.S.Dang, Tagane & H.Tran).
Nguồn: Tạp chí khoa học và công nghệ Việt Nam