Khu vực Nam Trung Bộ ở nước ta có điều kiện tự nhiên và khí hậu khắc nghiệt. Lượng mưa bình quân năm ở đây thấp nhất cả nước (từ 500 – 800 mm) dẫn đến nguồn nước khan hiếm ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất nông nghiệp của  bà  con nông dân nơi đây, đặc biệt là công tác tưới tiêu cho cây trồng.

Nhằm khắc phục những khó khăn trong việc thiếu nước tưới cho cây nho (loại cây trồng chủ yếu ở Bình Thuận và Ninh Thuận), nhóm tác giả Trần Thái Hùng, Võ Khắc Trí và Lê Sâm (Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam) đã “ Nghiên cứu diễn biến lan truyền thấm trong đất của kỹ thuật tưới nhỏ giọt cho cây nho lấy lá trên vùng khan hiếm nước”

 Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu thiết lập các tương quan giữa các đại lượng: độ sâu thấm (z), bán kính trung bình vùng đất ướt theo phương  ngang (r), lượng nước tưới (w), thời gian tưới (t), tốc độ lan truyền thấm  theo chiều sâu (vz) và tốc độ  lan truyền thấm theo chiều ngang (vr) của  kỹ thuật tưới nhỏ giọt.

Kết quả, ở tầng đất 0 – 5cm  bị bốc thoát hơi nước nhiều có tốc độ thấm hút nhanh, từ 5 cm trở xuống tốc độ thấm tương đối ổn định. So sánh cùng bước thời gian quan trắc z của CK4 (chu kỳ tưới 4 ngày) lớn hơn CK2 (chu kỳ tưới 2 ngày) và CK3 (chu kỳ tưới 3 ngày) nhưng r lại nhỏ hơn CK2 và CK3. Khi nước thấm tới tầng đất có bộ rễ tiềm năng thì CK2 có z = 5 – 15 cm, CK3 có z = 6 – 17,5 cm, CK4 có z = 8 – 20 cm, tốc độ thấm sâu và thấm ngang lớn. Các hàm số được thiết lập có hệ số tương quan khá cao (R2 từ 0,906 – 0,9899), phù hợp cho nghiên cứu động thái ẩm của đất giúp xác định chế độ tưới hợp lý cho cây nho lấy lá nói riêng và cây trồng cạn nói chung. Thời gian tưới từ 35 – 40 phút là đủ để nước thấm hết  tầng rễ cây tiềm năng có độ sâu 20 cm, để nước thấm tới độ sâu 30 cm thời gian tưới là 90 phút, su đó dừng tưới để tránh lãng phí và đảm bảo hiệu quả sử dụng nước.

 Phương pháp tưới và kỹ thuật tưới ảnh hưởng lớn đến quá trình thấm của nước  vào trong đất. Với kỹ thuật tưới nhỏ giọt, nước được cấp rất  hợp lý giúp mang lại hiệu quả tưới cao đáp ứng yêu cầu trong sản xuất nông nghiệp vùng Nam Trung Bộ.

Nguồn : Tạp chí KH&CN Việt Nam, số 11/2015