Đây là sản phẩm của Dự án “Hoàn thiện thiết kế, quy trình công nghệ để chế tạo máy biến áp (MBA) 220kV đạt tiêu chuẩn IEC 60076”. Sản phẩm đã tạo ra bước đột phá quan trọng cho ngành cơ khí điện lực quốc gia.

 MBA là thành phần thiết yếu của hệ thống truyền tải điện và thường là tài sản giá trị nhất trong trạm biến áp. Theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, nhu cầu điện của Việt Nam tiếp tục tăng 11-15% trong giai đoạn 2016 - 2020. Do đó, cần một số lượng lớn các MBA, đặc biệt là các MBA công suất lớn 220kV, dự kiến cần khoảng 820 máy. Việc nghiên cứu, chế tạo hệ thống MBA 220kV không chỉ đáp ứng được nhu cầu trên mà còn tạo thế chủ động về MBA cho điện lực Việt Nam và tiến tới xuất khẩu.

 Từ năm 2012, dự án “Hoàn thiện thiết kế, quy trình công nghệ để chế tạo MBA 220kV đạt tiêu chuẩn IEC 60076 (tiêu chuẩn quốc tế để đánh giá chất lượng kỹ thuật của MBA hiện nay)” do Kỹ sư Trần Văn Quang - Tổng giám đốc Tổng công ty Chế tạo thiết bị Đông Anh làm chủ nhiệm đã được triển khai. Dự án thuộc chương trình khoa học và công nghệ trọng điểm cấp Nhà nước nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển lưới điện, giảm lượng MBA phải nhập khẩu, chủ động, đảm bảo tiến độ cho các dự án điện, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp trong nước khi làm chủ công nghệ.

 Đến nay, sau 2 năm, nhóm nghiên cứu dự án đã hoàn thiện thiết kế chi tiết, kết cấu dây quấn, cách điện chính, hoàn thiện quy trình công nghệ và dây chuyền sản xuất, chế tạo MBA 220kV công suất đến 250 MVA đạt tiêu chuẩn thử nghiệm quốc tế…. Đặc biệt, để hoàn thiện công nghệ đảm bảo tiêu chuẩn MBA 220kV xuất xưởng, nhóm đã tập trung nghiên cứu ứng dụng các công nghệ mới, tiên tiến như: Công nghệ chế tạo quấn dây cao áp 220kV dùng dây quấn hoán vị sẵn, thực hiện hoán vị kiểu mới cho máy lớn tăng khả năng cách điện, chịu điện áp vôn vòng cao; công nghệ chế tạo lõi thép mạch từ sử dụng vật liệu mới tổn hao thấp; công nghệ chế tạo các kết cấu cách điện chính, chịu điện áp cao, đảm bảo độ bền cơ - nhiệt.

 Kỹ sư Trần Văn Quang cho biết, trong quá trình thực hiện dự án, nhóm nghiên cứu luôn nhận được sự ủng hộ của Bộ Khoa học và Công nghệ từ kinh phí cấp cho dự án đến các chủ trương. Bên cạnh đó, tổng công ty luôn biết tiết kiệm, tận dụng nhà xưởng, kho tàng, thiết bị công nghệ hiện có để dành vốn nâng cấp nhiều thiết bị công nghệ hiện đại phục vụ cho nghiên cứu.

 Sản phẩm đã được đưa đi thí nghiệm tại phòng thí nghiệm quốc tế của hãng Interteck (Vương quốc Anh) và đạt được kết quả rất tốt. Từ thành công trên, tổng công ty đang chuẩn bị đưa vào sản xuất với quy mô công nghiệp các sản phẩm MBA 220kV đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế IEC, trước mắt là thực hiện sản xuất 10 máy/năm. Sau đó, sẽ mở rộng quy mô sản xuất, góp phần giải quyết tăng khả năng cung cấp điện, chống quá tải, ổn định hệ thống điện quốc gia.

 Theo kỹ sư Trần Văn Quang, việc chế tạo thành công MBA 220kV trong nước còn tạo điều kiện kích cầu phát triển các ngành hóa dầu, vật liệu cách điện cao áp, đo lường, điều khiển, tự động hóa, cơ khí, sửa chữa chế tạo.... Đồng thời, góp phần giải quyết công ăn việc làm cho hàng chục nghìn lao động, kích thích phát triển công tác đào tạo cán bộ kỹ thuật, quản lý, công nhân lành nghề ngành điện và các ngành khác....

 MBA 220 kV đạt tiêu chuẩn IEC - 60076 lần đầu tiên được chế tạo tại Việt Nam đã đáp ứng được những yêu cầu vận hành trong hệ thống điện quốc gia, đạt chất lượng tương đương máy MBA của các hãng lớn như ABB, Areva, AEG…. Qua đó, mở ra một triển vọng mới sản xuất hàng loạt máy biến áp công suất lớn, tiết kiệm được ngoại tệ, phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

 Nguồn: VEN.VN, 12/12/2014

 Những ứng dụng tiềm năng mà Badding quan tâm nhất là cải thiện mạnh mẽ các vật liệu nhẹ, khỏe và cứng vượt bậc, đặc biệt là những vật liệu có thể giúp bảo vệ khí quyển, như các loại xe nhẹ hơn, tiết kiệm nhiên liệu và do đó ít gây ô nhiễm hơn. "Một trong những giấc mơ ngông cuồng nhất của chúng tôi đối với các vật liệu nano chúng tôi đang phát triển là chúng có thể được sử dụng để tạo ra các dây cáp siêu nhẹ, siêu khỏe có thể dùng để chế tạo một "thang máy vũ trụ" mà cho đến nay mới chỉ tồn tại trong khoa học viễn tưởng", Badding nói.

Nguồn : NASATI, ngày 12/12/2014