Vừa qua, một số tờ báo đưa tin: "nông dân Thái Bình làm "nhà máy điện" cạnh tranh với EVN, mô hình đủ sức đáp ứng cho nhu cầu sử dụng của 20 hộ dân với giá bằng 1/5 giá ngành điện đang bán; các doanh nghiệp, thậm chí có doanh nghiệp Nhật Bản cũng tới tham quan mô hình và muốn mua công nghệ... gây nên cơn sốt trong dư luận và sự hiểu nhầm không đúng về mô hình này. Là người trực tiếp tiếp cận mô hình "lò đốt rác phát điện" và làm việc với tác giả Bùi Khắc Kiên ngay từ ngày đầu, tôi xin nêu sự thật về công nghệ, quy trình "lò đốt rác phát điện" của tác giả Bùi Khắc Kiên tại Thái Bình để bạn đọc cùng tìm hiểu.

  1.  Về Ý tưởng. Ý tưởng "lò đốt rác phát điện" của ông Kiên không mới. Có mới chăng chỉ đối với người ngoại đạo, không có thông tin về khoa học và công nghệ mà thôi.
Việc sử dụng  rác thải sinh hoạt phục vụ cho đun nấu, cấp nước nóng và điện thắp sáng đã có từ rất lâu trên thế giới và ở Việt Nam. Xử lý rác thải sinh hoạt chủ yếu có 3 phương thức: Chôn lấp, ủ sản xuất phân vi sinh và đốt phát điện. So sánh ba phương thức, đốt phát điện chiếm ưu thế nổi bật. Tại Châu Âu, Nhật Bản, Trung Quốc rác thải sinh hoạt đô thị cơ bản được xử lý bằng phương thức đốt phát điện. Từ năm 1987, Trung Quốc đã có nhà máy đốt rác phát điện đầu tiên, đến cuối năm 2012, Trung Quốc đã có 142 nhà máy đốt rác thải sinh hoạt phát điện với tổng quy mô xử lý là 124 nghìn tấn rác, tổng công suất lắp đặt khoảng 2.600 MW...
Ở Việt Nam, từ năm 1996, Viện Cơ điện Nông nghiệp (chủ trì dự án là GS. Phạm Văn Lang) thực hiện dự án xây dựng dây chuyền công nghệ phát điện sử dụng nhiên liệu từ trấu, với công suất 50kw phục vụ cho sấy sản phẩm nông, lâm nghiệp. Đến nay, đã có trên 70 hệ thống lò hơi đốt đa nhiên liệu kiểu tầng sôi được bán cho các doanh nghiệp. Có 20 hệ thống được bán trọn gói và chuyển giao cho doanh nghiệp vận hành. 50 hệ thống khác được lắp đặt tại doanh nghiệp và bán hơi cho doanh nghiệp sử dụng..  Từ thành công này, Dự án Nhà máy nhiệt điện đốt bằng vỏ trấu đầu tiên ở Việt Nam được khởi công vào cuối tháng 12/2013, trên diện tích 9 ha tại thị trấn Long Mỹ, Hậu Giang với tổng vốn đầu tư khoảng 31 triệu USD, do Ngân hàng EximBank Malaysia và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam hỗ trợ. Đây là nhà máy đầu tiên trong dự án xây dựng 20 nhà máy nhiệt điện đốt bằng vỏ trấu tại Việt Nam. Trong đó, đồng bằng sông Cửu Long được đầu tư xây dựng tại 5 tỉnh gồm: An Giang, Kiên Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp và Cần Thơ với tổng công suất 200MW.
Hiện nay ở Thái Bình cũng như các địa phương khác trong toàn quốc, lò đốt rác theo công nghệ Nhật Bản (lò NFI- 05) đã được nhiều địa phương lắp đặt; Thiết kế lò gọn(dài: 2,56m; rộng: 1,405m, cao: 2,0m, nặng: 8,5 tấn), đốt 450kg rác/giờ. Lò đốt không cần điện, dầu, hoàn toàn bằng khí tự nhiên; không gây ô nhiễm môi trường.. để xử lý rác thải sinh hoạt ở các vùng nông thôn và thị trấn đông người mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội cao, được xã hội chấp nhận.
2. Về thiết kế. " Lò đốt rác phát điện" của ông Kiên hoàn toàn không có thiết kế chi tiết, chỉ có một bản vẽ tay trên 1 trang giấy, không có chú thích...(ảnh), nên rất khó góp ý vì không có cơ sở khoa học.