Với sự phát triển của trí thông minh nhân tạo, dữ liệu lớn và IoT, một sự thay đổi lớn đã được mang lại cho nền kinh tế và xã hội của Nhật Bản. Trong bài viết dưới đây đề cập những điểm mạnh của Nhật Bản trong các lĩnh vực này và hướng phát triển trong tương lai.
Sau Chiến tranh thế giới thứ II, Nhật Bản tập trung bắt kịp ngành công nghiệp các nước phương Tây. Dựa trên những công nghệ thuộc sở hữu của các quốc gia phát triển hơn, một số tỉnh của Nhật Bản đã nâng cao hiệu quả sản xuất, phát triển công nghệ sản xuất và áp dụng công nghệ đó để sản xuất các sản phẩm tinh vi. Kết quả đạt được là sự tăng trưởng kinh tế cao. Khi xem xét lịch sử phát triển sau chiến tranh, có thể nói rằng Nhật Bản có lợi thế cạnh tranh trong sản xuất.
Người máy
Các lô hàng robot công nghiệp Nhật Bản đã đạt giá trị khoảng 340 tỷ yên, chiếm khoảng 50% thị trường toàn cầu. Ngoài ra, khoảng 300.000 robot công nghiệp đã đi vào hoạt động tính đến cuối năm 2014, chiếm khoảng 20% thị phần thế giới. Điều này đã giúp cho Nhật Bản chiếm vị trí số 1 trên thế giới về thị phần và số lượng đi vào hoạt động của rô bốt công nghiệp.
Thiết bị cảm biến
Đối với thiết bị cảm biến, Nhật Bản chiếm khoảng một nửa thị trường thế giới, và dẫn đầu trong cảm biến cường độ sáng và cảm biến nhiệt độ. Các công ty Nhật Bản chiếm khoảng 70% doanh thu của thế giới.
Cơ sở hạ tầng mạng
Nhật Bản có tỷ lệ kết nối các đường truyền internet băng thông rộng cao nhất trên thế giới. Ngoài ra, Nhật Bản là công ty hàng đầu thế giới về công nghệ truyền thông quang học liên quan đến khả năng truyền dẫn, sản xuất và công nghệ lõi của sợi đa lõi có dung lượng lớn và mạch xử lý tín hiệu số 100 Gbps.
Dữ liệu thực
Tỷ lệ thâm nhập trị trường của thẻ IC trong các tỉnh của Nhật đã tăng lên 58,7%. Phần lớn trong số này là thẻ tiền giao thông điện tử (ví dụ: Đường sắt Nhật Bản). Do đó, người ta tin rằng một lượng lớn dữ liệu đã được tích lũy từ các thẻ IC riêng lẻ. Ngoài ra, có đến 1/4 cảm biến của thế giới được sử dụng ở Nhật Bản; do đó có thể nói rằng lưu lượng dữ liệu lớn (dữ liệu thực tế) là một trong những thế mạnh của Nhật Bản.
Khả năng phát triển máy tính
Nhật Bản rất có khả năng phát triển các máy tính dùng để phân tích dữ liệu lớn. Siêu máy tính “K computer” của Nhật Bản, đứng số một thế giới về sức mạnh tính toán và hiệu quả tính toán. Đây là một điểm mạnh khác của Nhật Bản.
Định hướng tương lai
Theo một khảo sát (thông tin chi tiết về internet công nghiệp cho năm 2015) của 250 giám đốc điều hành kinh doanh tại Hoa Kỳ, Anh, Đức, Pháp, Ấn Độ, Nam Phi và Trung Quốc, do General Electric Co. thực hiện tại Hoa Kỳ và Accenture tại Hoa Kỳ, 66% số người có chiến lược Internet công nghiệp đã trả lời rằng “Nếu không sử dụng dữ liệu lớn, chúng tôi sẽ mất vị thế hiện tại trong vòng từ một đến ba năm”. Ngoài ra, 88% người được hỏi cho biết “Sử dụng dữ liệu lớn là ưu tiên hàng đầu của công ty”.
Hơn nữa, nhiều liên minh đã được thiết lập trên toàn thế giới, chủ yếu trong số các công ty phương Tây, bao gồm General Electric Corp. ở Mỹ, dẫn đầu Internet công nghiệp. Các hoạt động tiêu chuẩn hóa IoT đã được tăng cường, nhưng các công ty Nhật Bản vẫn chưa đóng một vai trò chủ động.
Tuy nhiên, trong một cuộc khảo sát của các công ty Nhật Bản, chỉ có khoảng 20 đến 30% số người được hỏi trong mỗi ngành công nghiệp trả lời “Chúng tôi đã sử dụng trí thông minh nhân tạo, dữ liệu lớn và/hoặc IoT” hoặc “Chúng tôi đang xem xét sử dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu, và / hoặc IoT”. Điều này chỉ ra rằng việc sử dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và IoT vẫn bị chậm chạp.
Ngoài ra, với câu hỏi về tầm quan trọng của việc đầu tư vào hệ thống thông tin, 75,3% số người trả lời tại các công ty Mỹ trả lời “Cực kỳ quan trọng”. Ngược lại, chỉ có 15,7% người trả lời tại các công ty Nhật đưa ra trả lời như vậy.
Hơn nữa, theo một cuộc khảo sát do Ngân hàng Phát triển Nhật Bản thực hiện ở các công ty Nhật Bản đã sử dụng IoT/dữ liệu lớn hoặc đang cân nhắc sử dụng IoT/dữ liệu lớn, các công ty này nhận ra rằng IoT/dữ liệu lớn rất hữu ích cho việc lập kế hoạch, phát triển và bán hàng. Không có nhiều nhận thức về việc sử dụng IoT/dữ liệu lớn cho các hoạt động không thể thực hiện được nếu không thuê ngoài, chẳng hạn như mua sắm và hậu cần. Tuy nhiên việc chuyển đổi cơ cấu công nghiệp sử dụng IoT/dữ liệu lớn trong các khu vực như mua sắm và hậu cần đã được thực hiện. Do đó, người ta cho rằng vấn đề đối với Nhật Bản là hệ thống hóa các chuỗi giá trị ở mọi điểm, từ trên xuống dưới.
NASATI (Theo Future Services & Societal Systems in Society 5.0)