Trong hai ngày 19-20/3/2018 tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo “Tăng cường cơ chế phối hợp về Hỗ trợ lập bản đồ, chia sẻ và trao đổi thông tin trong trường hợp khẩn cấp của Sentinel Asia” do Viện Công nghệ vũ trụ (STI) thuộc Viện Hàn lâm KHCNVN phối hợp với Trung tâm Phòng tránh thiên tai Châu Á (ADRC), Viện Công nghệ Châu Á (AIT), Cơ quan hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) tổ chức. Tham dự hội thảo có đại diện lãnh đạo Viện Công nghệ vũ trụ, Ban Hợp tác quốc tế - Viện Hàn lâm KHCNVN, Trung tâm Chính sách và kỹ thuật phòng chống thiên tai – Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Cục Viễn thám quốc gia – Bộ Tài nguyên và Môi trường, cùng các chuyên gia đến từ ADRC, JAXA, AIT và STI.

Sentinel Asia (SA) là nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các cộng động sử dụng không gian, phòng chống thiên tai và tổ chức quốc tế ứng dụng công nghệ SBT và Web GIS cho mục đích giảm nhẹ thiên tai. Để hỗ trợ thực hiện các hoạt động của SA, nhóm Dự án phối hợp (JPT) đã được thành lập bao gồm các cơ quan vũ trụ/khảo sát/viễn thám-GIS, công nghệ, viện, trường đại học và các tổ chức quốc tế. Tính đến năm 2017, JPT bao gồm tổng cộng 106 tổ chức tham gia, trong đó 91 tổ chức từ 28 quốc gia/khu vực và 15 tổ chức quốc tế. Trung tâm Giảm nhẹ thiên tai Châu Á (ADRC) có trách nhiệm quản lý các yêu cầu khẩn cấp của SA và đóng vai trò là “Thư ký của Sentinel Asia”. ADRC phối hợp với các cơ quan đóng vai trò là đầu mối cung cấp dữ liệu (DPN) để chụp ảnh vệ tinh và cung cấp dữ liệu cho các đầu mối phân tích dữ liệu (DAN). DAN có trách nhiệm hỗ trợ xử lý và phân tích dữ liệu để hỗ trợ SA và cung cấp các sản phẩm giá trị gia tăng (VAPs) cho các cơ quan phòng chống thiên tai của các nước. Viện Công nghệ Châu Á (AIT) hiện tại là DAN chính (P-DAN) chịu trách nhiệm chung về phân tích, quản lý dữ liệu cũng như điều phối với các DAN khác để hỗ trợ các yêu cầu khẩn cẩp.

Mục đích chính của hội thảo lần này là đẩy mạnh ứng dụng hiệu quả của Sentinel Asia trong khu vực nhằm hỗ trợ các cộng đồng nâng cao năng lực ứng phó với thiên tai. Ngoài ra các Hội thảo còn hướng tới: Tăng cường mạng lưới giữa Ban thư ký SA, các thành viên JPT, DPN, DAN, và các cơ quan phòng chống thiên tai (DMO) tại Việt Nam;  Đánh giá hiệu quả các hoạt động của Sentinel Asia tại Việt Nam; Xây dựng và thống nhất về Quy trình thực hiện tiêu chuẩn (SOP) để đáp ứng các yêu cầu khẩn cấp.

Phát biểu khai mạc tại hội thảo, TS. Bùi Trọng Tuyên – Viện trưởng Viện Công nghệ vũ trụ cho biết, Viện Công nghệ vũ trụ, với tư cách là một đầu mối cung cấp dữ liệu cung cấp dữ liệu VNREDSat-1 cho các hoạt động phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai của Sentinel Asia từ năm 2015, đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan phòng chống thiên tai tại Việt Nam để tối ưu quá trình phối hợp trong ứng phó với thiên tai xảy ra tại Việt Nam và bên ngoài lãnh thổ. Năm 2017 vừa qua, Sentinel Asia đã kích hoạt 12 yêu cầu khẩn cấp từ Việt Nam. Đây là con số thể hiện nhu cầu ngày càng tăng về dữ liệu ảnh vệ tinh trong các hoạt động phối hợp. TS. Bùi Trọng Tuyên cũng bày tỏ hy vọng, thông qua hội thảo các đơn vị sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa cùng với sự hỗ trợ của các thành viên Sentinel Asia vì sự an toàn và thịnh vượng của người dân các nước thành viên.

Đại diện Ban Hợp tác quốc tế - Viện Hàn lâm KHCNVN, TS. Đặng Quang Hưng nhấn mạnh, Việt Nam là một nước chịu ảnh hưởng nhiều của thiên tai, đã và đang được hỗ trợ từ các thành quả về công nghệ vũ trụ và sự hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này. Tính riêng năm 2017, Việt Nam phải hứng chịu một số lượng kỷ lục thiên tai bao gồm 12 cơn bão và nhiều đợt lũ lụt và lở đất. Kết quả là, trong năm vừa qua Sentinel Asia đã kích hoạt 12 yêu cầu khẩn cấp cho Việt Nam, đây là một con số không nhỏ và Việt Nam trân trọng sự hỗ trợ của các thành viên Sentinel Asia trong thời gian qua.

TS. Đặng Quang Hưng cho biết thêm, VAST đã và đang triển khai một số dự án liên quan đến phát triển và ứng dụng công nghệ vũ trụ. Một trong những mục tiêu chính của các nhiệm vụ này là hỗ trợ phòng chống thiên tai phục vụ phát triển bền vững của quốc gia. Ngoài ra, VAST cũng tích cực tham gia hợp tác với các cơ quan quốc tế bao gồm Sentinel Asia để thúc đẩy hội nhập về công nghệ vũ trụ.

Tại hội thảo, các đại biểu cùng nhau thảo luận về các bài học năm 2017, lập kế hoạch cho các hành động tiếp theo tại Việt Nam, giải trình về quy trình tiêu chuẩn của SOP, đánh giá các sản phẩm giá trị gia tăng của SA, trình diễn kỹ thuật và thảo luận về tạo VAP cho lũ lụt…