Nghiên cứu do nhóm tác giả Nguyễn Minh Anh Tuấn, Nguyễn Văn Tiếp, Nguyễn Xuân Viết và Nguyễn Minh Công (Sở Giáo dục Đào tạo Tuyên Quang, Trung tâm Chuyển giao Công nghệ và Khuyến nông, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) nghiên cứu nhằm xác định gien fgr và sự biểu hiện mùi thơm của các dòng đột biến phát sinh từ giống lúa Tám Xuân Đài và Tám Thơm.

Mùi thơm là một chỉ tiêu chất lượng quan trọng bậc nhất làm gia tăng giá trị của hạt gạo trên thị trường trong và ngoài nước. Mùi thơm của lúa liên quan chủ yếu đến các hợp chất dễ bay hơi, trong đó chủ yếu là chất 2AP. Sự hình thành chất này do gien lặn fgr nằm trên cánh dài của nhiễm sắc thể số 8 kiểm soát.

Để nghiên cứu sự biểu hiện  mùi thơm của 19 dòng đột biến phát sinh từ giống lúa Tám Xuân Đài, 20 dòng đột biến phát sinh từ giống lúa Tám Thơm, 2 giống gốc và giống đối chứng không thơm (Dự), đã gieo trồng chúng ở 3 vùng sinh thái khác nhau.

Nghiên cứu sử dụng chỉ định phân tử BADH2 để xác định gien thơm cho thấy: các dòng đột biến và 2 giống gốc đều chứa các gien lặn fgrfgr kiểm soát sự tổng hợp 2AP, chất đóng vai trò chủ đạo tạo ra mùi thơm. Các dòng đột biến này đều biểu hiện có mùi thơm, khác với dòng 10596 và 19449 có gien thơm fgr nhưng không biểu hiện mùi thơm. Cùng một dòng đột biến hoặc giống gốc nhưng khi gieo trồng ở những vùng ven biển (Nam Định) thì có chỉ số mùi thơm cao hơn khi gieo trồng tại Hà Nội (Thanh Trì), tiếp đó là vùng miền núi tỉnh Tuyên Quang (Sơn Dương); khi gieo trồng ở vụ mùa thì có chỉ số mùi thơm cao hơn so với ở vụ Xuân, thu hoạch ở thời điểm bắt đầu chín (8/10) thì cho chỉ số mùi thơm cao hơn so với trường hợp thu hoạch khi hạt chín toàn phần (10/10).

Nguồn: Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn số 01 năm 2017