Ngày 9/8/2016, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) phối hợp với Dự án JICA tổ chức chương trình tọa đàm “Nâng cao hiệu quả thực thi quyền sở hữu trí tuệ và vai trò của báo chí”.
Theo Ông Lê Ngọc Lâm, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (SHTT), thời gian qua tình trạng xâm phạm SHTT, sản xuất, buôn bán hàng giả ở Việt Nam vẫn diễn ra phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi. Các hành vi xâm phạm SHTT, sản xuất, buôn bán hàng giả diễn ra trong mọi lĩnh vực của nền kinh tế, ở cả khu vực sản xuất, chế biến, lưu thông và xuất nhập khẩu, xảy ra với mọi loại hàng hóa từ hàng tiêu dùng thông thường đến các loại hàng hóa có giá trị cao. Hàng giả xâm phạm SHTT không chỉ được sản xuất trong nước mà còn được sản xuất ở nước ngoài sau đó đưa vào tiêu thụ trong nước bằng nhiều đường, cả chính ngạch và tiểu ngạch, trong đó chủ yếu nhập lậu thông qua biên giới với Trung Quốc. 

Tình trạng vi phạm bản quyền tác giả trong hầu hết các lĩnh vực vẫn diễn ra phức tạp. Các hành vi xâm phạm bản quyền như in sách lậu, sử dụng các tác phẩm âm nhạc, điện ảnh, ghi âm, ghi hình mà không trả tiền cho các chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan… khá phổ biến. Vấn đề vi phạm bản quyền càng trở nên phức tạp hơn trong môi trường internet, vì tại đây người sử dụng dễ dàng thực hiện các hành vi sao chép và phổ biến trái phép. Những năm gần đây công tác bảo vệ quyền SHTT được Đảng và Nhà nước rất quan tâm trên mọi khía cạnh như xác lập quyền, bảo vệ quyền, khuyến khích mọi đối tượng nghiên cứu sản xuất các sản phẩm trí tuệ có hàm lượng trí tuệ cao... 

Từ năm 2014, Việt Nam đã đẩy nhanh quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về SHTT nhằm phù hợp với thực tế trong nước và đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế, hoạt động quản lý Nhà nước cũng được triển khai liên tục và có hiệu quả. Việc phối hợp giữa triển khai “Chương trình phối hợp hành động phòng, chống xâm phạm quyền SHTT giai đoạn 2012-2015” giữa các bộ, ngành đã tạo hành lang pháp lý cho các cơ quan thực thi quyền sở hữu trí tuệ Việt Nam phối hợp xử lý tốt hơn với các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả.

Theo đại diện Dự án JICA, việc nâng cao ý thức bảo vệ SHTT của người dân phải có thời gian kéo dài, bên cạnh đó, báo chí là người truyền đạt ý nghĩa công tác này đến người dân bằng ngôn ngữ dễ hiểu. Do đó, sự hợp tác của cơ quan báo chí trong thực thi quyền SHTT là rất quan trọng.

Trong giai đoạn 2012-2015, Thanh tra Bộ KH&CN đã xử lý 485 vụ việc, xử phạt 332 trường hợp vi phạm, xử phạt trên 5 tỷ đồng liên quan đến hàng giả, xâm phạm quyền SHTT. 6 tháng năm 2016, Thanh tra Bộ KH&CN cũng đã xử lý trên 50 vụ việc theo đề nghị của chủ thể quyền và cảnh sát kinh tế. Trong 6 tháng đầu năm 2016, Cục SHTT cho thấy đã tiếp nhận 26707 đơn về bảo hộ quyền SHTT. Trong đó, bảo hộ về sáng chế là 2.399 đơn, kiểu dáng công nghiệp là 1.325, nhãn hiệu đăng ký quốc gia là 19.723 và nhẫn hiệu đăng ký quốc tế chỉ định VN là 3.016 đơn… 

Trước tình hình trên, các chuyên gia cho rằng trong thời gian tới, bên cạnh việc nâng cao giải pháp hoàn thiện về hệ thống pháp luật, triển khai các biện pháp đấu tranh phòng chống tội phạm xâm phạm SHTT thì việc nâng cao ý thức của người tiêu dùng trong việc chống lại hàng giả, hàng nhái cần được coi là vấn đề trọng tâm. Do đó, vai trò công tác truyền thông đặc biệt quan trọng. Báo chí cần tuyên truyền sâu rộng cho người tiêu dùng hiểu về tác hại của việc xâm phạm quyền SHTT, quyền bảo hộ SHTT từ đó họ tự giác không tham gia mua hàng giả, hàng vi phạm SHTT, đồng thời tích cực tham gia cùng lực lượng chức năng phòng ngừa và ngăn chặn có hiệu quả vi phạm và tội phạm trong lĩnh vực này.

Nguồn: Nasati, ngày 10/8/2016.