Đó vừa là nhận định, vừa là lời kêu gọi của Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân nhằm khuyến khích, động viên doanh nhân, trí thức Việt Kiều tại Hoa Kỳ tiếp tục hướng về quê hương đất nước, đóng góp tích cực vào phát triển nền KH&CN và kinh tế nước nhà. Nhân dịp chuyến công tác của đoàn cán bộ Bộ KH&CN tại Hoa Kỳ, Bộ đã phối hợp với Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Hoa Kỳ tổ chức buổi gặp mặt "Cộng đồng doanh nhân, trí thức người Việt - Một nguồn lực quan trọng góp phần phát triển đất nước".

Tại buổi gặp mặt, Bộ trưởng Nguyễn Quân đã trao đổi tới các đại biểu tham dự một cách chi tiết, cụ thể các thông tin về chính sách thu hút trí thức, doanh nhân người Việt trong lĩnh vực KH&CN về nước làm việc. Đặc biệt, dự án xây dựng Viện KH&CN Việt Nam - Hàn Quốc (V-KIST) đã và đang được Bộ KH&CN phối hợp cùng với các cơ quan chức năng đẩy mạnh triển khai. Sau khi nghe Bộ trưởng trình bày, hầu hết các ý kiến tại buổi gặp mặt đều cho rằng, nếu V-KIST được áp dụng cơ chế tài chính đặc thù sẽ khuyến khích các nhà khoa học trình độ cao không chỉ ở trong nước mà các trí thức Việt kiều cũng sẵn sàng về nước, tham gia hoạt động KH&CN tại Viện.

Tuy nhiên, các trí thức Việt kiều cũng bày tỏ lo ngại rằng, với ngân sách dự kiến cho việc thành lập viện khoảng 70 triệu USD, và nếu áp dụng cơ chế tài chính đặc thù sẽ chỉ đủ để chi trả hoạt động của Viện trong vòng 5 năm đầu. Vậy thì những năm tiếp theo, viện sẽ hoạt động theo cơ chế như thế nào khi nguồn tiền trên cạn? Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Quân khẳng định, chắc chắn V-KIST sẽ đi theo xu hướng mà các nước phát triển như Hàn Quốc đang triển khai. Tức là, Nhà nước sẽ tập trung đầu tư vào những lĩnh vực nghiên cứu như quốc phòng, an ninh..., còn những nghiên cứu trong lĩnh vực ứng dụng sẽ chỉ thực hiện theo đơn đặt hàng của các đơn vị có nhu cầu nhằm tránh lãng phí về nguồn lực, đem lại hiệu quả ngay từ ban đầu.

Theo Nghị định số 50/2015/NĐ-CP do Chính phủ ký ban hành ngày 18/5/2015 về việc thành lập V-KIST, có hiệu lực từ ngày 15/7/2015. Theo đó, V-KIST được thành lập trên cơ sở Hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Hàn Quốc, là tổ chức thuộc Bộ KH&CN. V-KIST sẽ được áp dụng cơ chế tài chính đặc thù, bảo đảm khuyến khích các nhà khoa học trình độ cao là người nước ngoài, người Việt Nam ở trong nước và ở nước ngoài tham gia hoạt động KH&CN tại Viện.Theo kế hoạch, V-KIST là một viện nghiên cứu ứng dụng đa ngành, định hướng công nghệ công nghiệp với đội ngũ cán bộ nghiên cứu đạt trình độ quốc tế, hạ tầng kỹ thuật và trang thiết bị nghiên cứu hiện đại, theo mô hình công lập với cơ chế tự chủ cao.

Nguồn: Tạp chí Khoa học và công nghệ Việt Nam