Máu non có cải thiện được bộ não già?
3:07 CH,30/10/2015

Máu của người trẻ tuổi có thể chứa các hợp chất có lợi cho não của những người cao tuổi mắc bệnh Alzheimer, vì vậy các nhà khoa học hiện đang tìm hiểu xem liệu việc truyền máu có thể giúp được những người mắc chứng bệnh này hay không.

Các nghiên cứu ở động vật đã chỉ ra rằng máu của con vật còn non có thể triệt tiêu một số tác động của già hóa trong não bộ của con vật nhiều tuổi hơn. Ví dụ, nó có thể giúp cải thiện khả năng học và nhớ, cũng như có thể tạo ra các tế bào não mới. Giờ đây các nhà khoa học muốn tìm hiểu xem những lợi ích đó có đúng với ở người hay không. Họ nhận định rằng, khả năng là có một hoặc nhiều loại protein trong máu của người trẻ tuổi có thể làm trẻ hóa nhiều cơ quan (bao gồm cả não) của người cao tuổi.

Trong công trình nghiên cứu được công bố trên Tạp chí JAMA Neurology do nhóm nghiên cứu dưới sự lãnh đạo của Giáo sư thần kinh học Tony Wyss-Coray thuộc trường Y, Đại học Stanford, các nhà nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm kết nối mạch máu của chuột non và chuột già để sao cho hai con vật cùng chia sẻ một nguồn cung cấp máu. Họ phát hiện ra rằng, sau khi bị một chấn thương, con chuột già cho thấy có những cải thiện tốt hơn ở cơ và xương nếu so với những con chuột già không được nhận máu của chuột non. Các thử nghiệm tiếp theo chỉ ra rằng chuột già được truyền máu non cho thấy có sự gia tăng về số các tế bào não mới ở phần não liên quan đến trí nhớ.

Ngoài ra, một nghiên cứu vào năm 2014 đã phát hiện thấy rằng việc truyền huyết tương từ chuột non sang cho chuột già trong ba tuần lễ có thể cải thiện được khả năng học và nhớ. (Plasma là phần chất lỏng trong máu, không chứa các tế bào máu, nhưng có chứa protein và các phân tử khác). Trong thử nghiệm, chuột già được truyền máu chuột non cho thấy đã có thể tìm ra được cái bục giấu trong một mê cung nước dễ dàng hơn so với những con chuột được nhận máu từ chuột già. 

Các nhà nghiên cứu suy đoán rằng "chất truyền tin" trong máu như các hocmon và các yếu tố tăng trưởng có thể  đóng vai trò trong một số tác động làm trẻ hóa trong các nghiên cứu trên chuột. Wyss-Coray cho biết, trong máu của chuột non có chứa nhiều hợp chất hơn tham gia vào quá trình sửa chữa và duy trì các mô so với máu của chuột già. Việc điều trị một cơ quan bị già hóa bằng máu chuột non có nghĩa là tạo ra một sự thúc đẩy các chất truyền tin trẻ và điều đó có tác dụng nạp lại bộ não bị già hóa và có thể là cả các cơ quan khác, làm cho chúng phục hồi lại chức năng như lúc còn trẻ. 

Qua thử nghiệm cho thấy, một loại protein mang tên CCL11 tìm thấy nhiều hơn ở chuột già khi được truyền vào chuột non đã làm suy yếu việc sản sinh các tế bào não và làm suy giảm trí nhớ. Ngược lại, một yêu tố tăng trưởng mang tên GDF11 lại làm tăng sự sản sinh tế bào não ở chuột già.

Các nhà nghiên cứu vẫn còn có nhiều điều cần tìm hiểu về các tác dụng của máu non và vẫn còn chưa rõ ràng rằng quá trình trị liệu này có tác dụng ở người hay không. Tuy nhiên, với tình trạng hiện nay khi mà không có cách điều trị nào đối với các căn bệnh suy nhược như bệnh Alzheimer, và trước độ tương đối an toàn của các sản phẩm huyết tương, thì cách tiếp cận hấp dẫn có thể chính là việc cung cấp cho người bệnh cao tuổi huyết tương của người trẻ tuổi để sửa chữa sự tổn hại do bệnh già gây ra, theo các nhà nghiên cứu cho biết. 

Trong công trình nghiên cứu, việc thử nghiệm truyền huyết tương cho bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer từ cấp độ nhẹ đến trung bình đã được bắt đầu từ năm ngoái. Những người tham gia được nhận máu từ những người cho trẻ tuổi mỗi tuần một lần và được kiểm tra về mức độ cải thiện qua một số xét nghiệm về khả năng nhận thức. Tuy nhiên theo ý kiến của các chuyên gia thần kinh, thì ý tưởng là rất hấp dẫn nhưng vẫn cần nghiên cứu nhiều hơn để xem liệu pháp có cho kết quả khả quan hay không. Trước tiên, các nhà nghiên cứu còn chưa biết là liệu các phát hiện ở chuột có áp dụng được cho người hay không, và ngay cả khi các yếu tố trong máu có thể giúp sản sinh các nơron mới trong bộ não già hóa thì điều đó có thể không có tác dụng đến khả năng tư duy của một người. 

Ở đây còn có mối quan tâm rằng các yếu tố thúc đẩy tăng trưởng và biệt hóa tế bào có thể dẫn đến ung thư ở người, vì vậy điều quan trọng là cần kiểm tra độ an toàn của liệu pháp. Tony Wyss-Coray đã đồng sáng lập một công ty công nghệ sinh học mang tên Alkahest Inc. để tiến hành các thử nghiệm truyền máu non trên các bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer.

Nguồn: Nasati, ngày 7/8/2015.

Bản quyền thuộc Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia.
Địa chỉ trụ sở chính: 24 Lý Thường Kiệt - Quận Hoàn Kiếm - Hà Nội.
Tel: (84-04) 38249874 - 39342945 | Fax: (08-04) 38249874 | Email: techmart@vista.gov.vn