Các nhà khoa học Trung Quốc đang gấp rút hoàn thiện kế hoạch xây dựng máy gia tốc hạt khổng lồ (CEPC), có kích thước lớn hơn bất kỳ máy gia tốc nào khác trên thế giới.

CEPC của Trung Quốc được xây dưới lòng đất, dự kiến có kích thước lớn hơn gấp hai lần so với máy gia tốc hạt lớn (Large Hadron Collider - LHC) được chế tạo bởi tổ chức nghiên cứu hạt nhân châu Âu (CERN). LHC là chiếc máy gia tốc hạt hiện đại lớn nhất và cung cấp gia tốc mạnh nhất trên thế giới hiện nay.

Với chu vi 80 km, CEPC của Trung Quốc có thể bao quanh toàn bộ đảo Manhattan của Mỹ. Cơ sở nghiên cứu máy gia tốc được đặt ở Bắc Kinh. Thiết kế sơ bộ của CEPC dự kiến hoàn thiện trong tháng 12 với sự nghiên cứu của các nhà vật lý học hàng đầu Trung Quốc cùng các đối tác phương Tây.

Máy gia tốc khổng lồ của Trung Quốc có thiết kế ban đầu với chức năng phá vỡ các hạt electron và phản vật chất, sau đó là proton, ở tốc độ gần tiến tới tốc độ ánh sáng. Quá trình này sẽ tái tạo các điều kiện siêu năng lượng, hỗ trợ nghiên cứu nguồn gốc của vật chất, năng lượng, không gian và thời gian. Máy gia tốc lớn hơn có thể đạt mức năng lượng lớn hơn so với máy gia tốc LHC, giúp các nhà vật lý khám phá loại hạt mới, vượt xa những hạt đã có theo mô hình chuẩn của vật lý hạt.

Theo Aljazeera, chiếc máy gia tốc được hy vọng có thể trở thành biểu tượng của Trung Quốc, nhằm khẳng định vị trí siêu cường trên thế giới về nghiên cứu khoa học cơ bản.

Nguồn: Tạp chí Khoa học và công nghệ Việt Nam, ngày 8/9/2014