Cây Chàm Mèo (Strobilanthes cusia) là một cây thuốc phổ biến ở các tỉnh vùng núi Tây Bắc. Bột chàm chế từ lá chàm là một trong những vị thuốc dân gian có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tán uất, trị sưng lở. Trong đó, hoạt chất indirubin - thành phần phụ của bột chàm, là tác nhân chính có tác dụng trị ung thư máu dòng tủy cấp tính.

Thực hiện đề tài cấp Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2007-2008 và đề tài cấp Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội 2011-2012, PGS.TS.Nguyễn Mạnh Cường và cộng sự đã nghiên cứu điều chế thành công bột chàm giàu indirubin từ lá cây chàm mèo (Strobilanthes cusia). Nhóm nghiên cứu đã tổng hợp indirubin -3′- oxim trực tiếp từ bột chàm giàu indirubin và cải tiến phương pháp tinh chế hoạt chất indirubin-3′-oxim.

Theo các nghiên cứu của các nhà khoa học thế giới và Việt Nam, indirubin-3′-oxime có tác dụng:

Ức chế sự sinh trưởng và phát triển của nhiều loại ung thư:  ung thư bạch cầu dòng lympho cấp và tủy mạn tính, MV4-11 và RS4-11(Human acute myelocytic leukemia (AML) cell line), ung thư thanh quản Hep-2 ở người, ung thư phổi;

Gây ra sự tự chết của nhiều dòng tế bào ung thư: ung thư phổi, ung thư cổ tử cung (cervical cancer HeLa cells), ung thư ruột kết (colon cancer HCT116 cells), ung thư gan  (hepatoma HepG2 cells), thận (renal), ung thư tuyến tiền liệt, ung thư thanh quản Hep-2, ung thư máu lympho cấp và tủy trường diễn.

Trên in vivo, indirubin-3’-oxime có khả năng ức chế ung thư và khối u di căn trên chuột bị gây ung thư thực nghiệm bởi dòng LLC (Lewis Lung Carcinoma) đến 70%.

Tác dụng lên hệ miễn dịch:  Hoạt chất indirubin-3’-oxim hoạt hóa các tế bào của hệ miễn dịch và các adenosine monophosphate vòng (cyclic adenosine monophosphate-cA) có trong bạch cầu máu.

Tác dụng lên vi tế bào thần kinh: Hoạt chất indirubin-3’-oxime ức chế các enzyme gây ra sự siêu phosphoryl hóa bất bình thường protein MP liên quan tới các bệnh suy thoái thần kinh như bệnh Alzheimer’s hoặc bệnh Parkinson.

Ức chế hoạt động của một số enzyme kinase CDK trong phức hợp CDK/cyclin, bắt giữ nhiều dòng tế bào ung thư ở giai đoạn G1.

Sản phẩm VINDOXIM có thành phần chính là hoạt chất indirubin-3′-oxime đã được bào chế, không gây độc tính cấp và bán trường diễn trên động vật thực nghiệm. Do hoạt chất Indirubin-3′-oxim có các tác dụng sinh học nổi trội, đặc hiệu nên chế phẩm VINDOXIM rất tốt để tăng cường hệ miễn dịch, chống tăng sinh bạch cầu lympho cấp và tủy trường diễn, chống thoái hóa tế bào thần kinh ở người già và người có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer’s, trong phòng và hỗ trợ điều trị cho các bệnh nhân ung thư, ung thư di căn, ung thư bạch cầu dòng lympho/tủy, thận, phổi và tuyến tiền liệt.

Thực phẩm chức năng VINDOXIM đã được Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế  xác nhận phù hợp quy định an toàn thực phẩm (số 13799/ATTP-XNCB ngày 19/7/2013). PGS.TS.Nguyễn Mạnh Cường và nhóm cộng sự cũng đã nhận được Đơn sáng chế số 1-2012-02575, Quy trình tổng hợp và tinh chế indirubin-3’-oxim từ cây chàm mèo, Công báo sở hữu công nghiệp số 300, tập A, trang 106, ngày 25/3/2013.

Nguồn: Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, ngày 5/9/2014