Gấc là một loại nông sản dễ trồng nhưng đem lại lợi nhuận cao cho người dân Việt Nam và các nước khu vực Đông Nam Á. Đây là một loại thực phẩm, dược liệu quý trong tự nhiên, giàu lycopene, β-carotene, vitamin C, vitamin E, các acid béo cần thiết và một loạt các khoáng chất, chất dinh dưỡng,… Trong đó, hàm lượng lycopen trong gấc cao gấp nhiều lần so với các loại trái cây khác có chứa lycopen như cà chua, dưa hấu,…Lycopen là hoạt chất sinh học họ carotenoid, có màu đỏ, có khả năng chống oxy hóa mạnh nhờ cấu trúc làm vô hiệu hóa các gốc tự do, đặc biệt là oxy nguyên tử, góp phần chống lại một số tác nhân gây bệnh như ung thư hay những bệnh liên quan đến tim mạch.
Với mục tiêu hoàn thiện công nghệ sản xuất bột nanolycopen để ứng dụng vào sản xuất viên nang chống nắng, nhóm tác giả Trung tâm Nghiên cứu Triển khai Khu Công nghệ cao TP.HCM đã thực hiện đề tài: "Hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất bột nanolycopen để ứng dụng vào sản xuất viên nang chống nắng".
Sau một năm nghiên cứu, nhóm đề tài đã hoàn thiện các quy trình công nghệ trích ly lycopen, điều chế bột nanolycopen và bào chế viên nang chống nắng. Cụ thể, đã hoàn thiện quy trình xà phòng hóa từ nguyên liệu gấc khô với KOH 5%, tỷ lệ ethanol và bột gấc khô là 1,5:1, nhiệt độ và thời gian siêu âm tương ứng là 40-500C và 30 phút. Quy trình trích ly lycopen từ bột gấc khô sử dụng hệ dung môi aceton:ethyl acetat là 2:8; tỷ lệ bột gấc khô và dung môi để trích ly là 1:20. Thời gian ngâm chiết 60 phút, thời gian kết tinh lycopen 16 giờ ở nhiệt độ -180C. Lycopen có độ tinh khiết 87,67%, quy trình trích ly lycopen đạt hiệu suất 71,05%. Quy trình bào chế viên nang chống nắng được xây dựng hoàn thiện ở quy mô sản xuất 60.000 viên/mẻ, thành phần viên nang gồm: polypodium leucotomos, nanolycopen, nanocurcumin, microencapsuled vitamin E và vitamin C, calcium silicate (Florite R), magnesi stearate, cellulose vi tinh thể (Heweten 101) và vỏ nang gelatin. Độ ẩm < 5%, độ rã 5 phút.
Nhờ sự phối hợp của 3 đơn vị tham gia là Trung tâm Nghiên cứu Triển khai Khu Công nghệ cao, Công ty TNHH Thế Giới Gen và Công ty CP Phát triển Công nghệ Viotek. Dự án hoàn thiện được các dây chuyền công nghệ, thiết bị và quy trình công nghệ trích ly lycopene; công nghệ điều chế bột nanolycopen; dây chuyền sản xuất viên nang chống nắng phục vụ sản xuất và đưa nhanh sản phẩm Bio Suncare ra thị trường, gia tăng khả năng ứng dụng, tính cạnh tranh, giá trị sản phẩm, cũng như nội địa hóa dần các sản phẩm dân dụng thay vì phải nhập khẩu sản phẩm, công nghệ sản xuất.
Kết quả của đề tài mang lại giá trị kinh tế cho nông sản Việt Nam và thúc đẩy phát triển vùng nguyên liệu, tạo công ăn việc làm cho người nông dân, giúp nông dân ổn định và gắn bó với vùng đất mình đang sống.
Nguồn: Báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài (Mã số HCM-0353-2018) tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia.