Hội chứng thận hư tiên phát (THTP) là bệnh mạn tính thường hay gặp ở trẻ em, đặc biệt là lứa tuổi học đường. Hiện, bệnh chưa có phác đồ điều trị thống nhất. Bệnh có diễn biến kéo dài và hay tái phát gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống và kinh tế gia đình bệnh nhân.

Tại Hải Phòng, mỗi năm có trên 200 bệnh nhi mắc hội chứng THTP, trong đó bệnh nhi phụ thuộc Steroid (nhóm 1) chiếm 30% và 10% bệnh nhi kháng Steroid (nhóm 2). Hầu hết gia đình các bệnh nhi có điều kiện kinh tế khó khăn trong khi, thuốc điều trị THTP có giá thành cao, không nằm trong danh mục Bảo hiểm Y tế chi trả. Xuất phát từ đó, nhóm tác giả Trường đại học Y dược Hải Phòng, trực tiếp là PGS.TS Bùi Văn Chiến và Thạc sĩ Nguyễn Bùi Bình tiến hành nghiên cứu xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với điều kiện Hải Phòng.

Phác đồ điều trị được nhóm tác giả xây dựng và lựa chọn cho 100 bệnh nhi THTP (nhóm 1 và 30 bệnh nhi nhóm 2) như sau: Các bác sĩ tiến hành xét nghiệm công thức máu, sinh hóa máu. Nếu bạch cầu >4000/mm3 hoặc bạch cầu trung tính > 2500/mm3 truyền TM cyclophosphamid theo liều quy định. Nếu BC< 4000/mm3 không truyền cyclophosphamid và tăng liều prednisolon. Các bước tiếp theo bao gồm: Truyền dung dịch Ringerlactat 20ml/kg, bắt đầu truyền trước khi truyền  cyclophosphamid 2 giờ. Sau đó, truyền  cyclophosphamid liều 10 mg/kg pha 100ml dung dịch Glucose 5% truyền tĩnh mạch trong 1 giờ x 2 lần/tuần cho tới khi bệnh thuyên giảm (hết phù, protein niệu âm tính). Tổng liều cyclophosphamid cho cả đợt điều trị <150 mg/kg. Phối hợp với prednisolon liều 0,5mg/kg/24giờ, tiếp theo giảm liều dần prednison và duy trì liều 0,1mg/kg/48giờ kéo dài từ 9 - 12 tháng.

Kết quả sau điều trị, mức độ thuyên giảm đạt 100% với nhóm 1 và 66,7% với nhóm 2; thời gian điều trị trung bình đạt 14 ngày, thấp hơn rất nhiều lần so với phác đồ điều trị uống Cyc liều 2,5mg/kg (8-12 tuần) hoặc truyền Cyc liều cao 500-750mg/kg (6 tháng). Tỉ lệ bệnh nhi tái phát sau 18 tháng chỉ chiếm 3,846% (5/130 bệnh nhi). Việc kết hợp Prednisolon làm tăng tối đa hiệu quả điều trị, giảm liều tích lũy, giảm tác dụng phụ của Cyc và chi phí điều trị cho những bệnh nhân nặng, hay tái phát.

Chị Trần Thị Lương (xã Trường Thọ, huyện An Lão, Hải Phòng) mẹ của bé Phạm Thị Thanh Mai đang điều trị tại bệnh viện Trẻ em Hải Phòng cho biết, khi thấy cháu có biểu hiện sưng phù mí mắt, chân phù, gia đình cho cháu đi khám phát hiện cháu bị hội chứng thận hư, gia đình cho cháu nhập viện ngày 5/1. Sau khi được các bác sĩ điều trị tích cực bằng uống thuốc, bệnh thuyên giảm nhiều và hiện nay, cháu có thể điều trị ngoại trú để không gián đoạn việc học hành của cháu.

Nói về những biến chứng của thận hư, bác sĩ Nguyễn Bùi Bình nhấn mạnh: Biến chứng của thận hư tương đối nhiều, trong đó có những biến chứng nặng như: nhiễm khuẩn nặng, rối loạn nước điện giải, trụy mạch, tắc mạch. Đối với trường hợp tắc mạch hoặc rối loạn điện giải bệnh nhân có thể tử vong. Khuyến cáo về những biện pháp phòng và phát hiện sớm các triệu chứng thận hư, bác sĩ cho biết: cha mẹ cần vệ sinh thân thể sạch sẽ  cho trẻ, kiểm tra nước tiểu, cân nặng, huyết áp của trẻ thường xuyên để phát hiện và điều trị kịp thời.

Với những nghiên cứu và thành công bước đầu đó, hi vọng kết quả của đề tài sẽ cung cấp cho bệnh viện Trẻ em Hải Phòng, các cơ sở chuyên khoa nhi thành phố nói riêng và cả nước nói chung có được một phác đồ phù hợp và hiệu quả nhất để điều trị cho những bệnh nhân HCTHTP nặng thể phụ thuộc và kháng steroid,  góp phần tăng cường chăm sóc và bảo vệ sức khỏe trẻ em./.

Nguồn: Sở KH&CN Hải Phòng