Chủ nhiệm đề tài:TS. Phan Nhật Minh

Đơn vị thực hiện:Viện Công nghệ Hoá học

Thời gian thực hiện:2016 - 2017

Thuộc chương trình:Hỗ trợ cán bộ khoa học trẻ của Viện Hàn lâm KHCNVN

Tổng kinh phí:500 triệu đồng

Xếp loại đề tài:Xuất sắc

Mục tiêu đề tài:Nghiên cứu thành phần hóa học và khảo sát hoạt tính bảo vệ gan cây màn màn hoa vàng (Cleome viscosa L.), tạo chế phẩm hổ trợ bảo vệ gan.

Kết quả đạt được

- Phân lập và xác định cấu trúc 12 hợp chất:

3 hợp chất mới: Visconoside A (VL-5), visconoside B (VL-8)và visconoside C (VL-10);

9 hợp chất đã biết gồm: Quercetin-3-O-β-D-glucopyranosyl-7-O-α-L-rhamnopyranoside (VL-1), kaempferol-3-O-β-D-glucopyranosyl-7-O-α-L-rhamnopyranoside (VL-4), quercetin-7-O-α-L-rhamnopyranoside (VL-6), kaempferol-3,7-O-α-L-dirhamnopyranoside (VL-7), kaempferol-3-O-methylether (VL-1A), kaempferol-3-O-(4-O-acetyl-α-L-rhamnopyranoside) (VL-2A), kaempferol-3,4'-O-dimethylether (VL-3A), kaempferol-7-O-α-L-rhamnopyranoside (VL-5A) và kaempferol-3-O-β-D-glucopyranoside (VL-6A).

- Sàng lọc hoạt tính bảo vệ gan in vitro của các cao chiết: Kết quả thử nghiệm cho thấy hoạt tính tác dụng bảo vệ tế bào gan của cao MeOH mạnh nhất, ở nồng độ 100 µg/mL làm tăng khoảng 20% - 30% tỷ lệ tế bào sống sau 72 giờ.

- Xây dựng quy trình tạo chế phẩm trên cao chiết có hoạt tính bảo vệ gan

- Nghiên cứu tác dụng bảo vệ tế bào gan in vitro của các hợp chất quercetin-3-O-β-D-glucopyranosyl-7-O-α-L-rhamnopyranoside (VL-1), kaempferol-3-O-β-D-glucopyran osyl-7-O-α-L-rhamnopyranoside (VL-4), visconoside A (VL-5) và visconoside B (VL-8) trên dòng tế bào HepG2, cho thấy ở nồng độ 100 µM, tất cả 4 hợp chất đều không làm thay đổi tỷ lệ tế bào sống, không thể hiện khả năng gây độc tế bào HepG2, đồng thời thể hiện tác dụng bảo vệ tế bào gan tốt phòng ngừa sự ức chế tăng trưởng tế bào do CCl4 2 mM gây ra sau 24 giờ tiếp xúc với tỷ lệ phòng ngừa từ 65% đến 75%.

- Nghiên cứu tác dụng bảo vệ tế bào gan in vivo của cao chiết Màn màn trên chuột nhắt trắng. Kết quả cho thấy cao tổng, cao giàu flavonoid và sản phẩm bột cốm của cao Màn màn có khả năng chống oxy hóa, bảo vệ gan trên mô hình tổn thương gan bằng CCl4, giúp làm giảm hoạt tính ALT, AST và hàm lượng MDA, làm tăng hàm lượng GSH trong gan tương đương với thuốc đối chứng silymarin.

- Nghiên cứu độc tính cấp (LD50) của các cao chiết và chế phẩm. Kết quả cho thấy cao tổng, cao giàu flavonoid hoặc sản phẩm bột sấy phun không thể hiện độc tính cấp đường uống, không xác định được LD50, ghi nhận liều tối đa Dmax lần lượt là 20,01 g cao tổng khô/kg; 70,08 g cao giàu flavonoid khô/kg và 34,91g bột sấy phun khô/kg.

- Xây dựng phương pháp HPLC để xác định hàm lượng hoạt chất chính VL-1. Kết quả phân tích định lượng cho thấy hàm lượng VL-1 trong nguyên liệu, cao tổng, cao giàu flavonoid và sản phẩm sấy phun lần lượt là 0,12%, 3,68%, 4,30% và 3,50%.

- Xây dựng TCCS cho nguyên liệu, cao tổng, cao giàu flavonoid và sản phẩm sấy phun.

- Công bố 02 bài báo thuộc SCI: Phytochemistry Letters và Natural Product Research.

- Góp phần đào tạo 01 nghiên cứu sinh, bảo vệ cấp Học viện ngày 20/12/2016.

Những đóng góp mới

- Lần đầu nghiên cứu về thành phần hóa học và hoạt tính bảo vệ gan cây màn màn hoa vàng, kết quả phân lập và xác định cấu trúc của 03 hợp chất mới cũng như thử tác dụng bảo vệ gan trên cao chiết và các hợp chất tinh khiết.

Nguồn: Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam