Cây bông (Gossypium sp) là loại cây trồng lấy sợi tự nhiên hàng đầu và quan trọng nhất trên thế giới, được trồng rộng khắp ở nhiều nước có điều kiện khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Bông vải cũng là mặt hàng thương mại quan trọng mang lại lợi nhuận cho hàng triệu nông dân ở các nước phát triển cũng như đang phát triển. Sản phẩm chính xơ bông được biết đến như là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho ngành công nghiệp dệt may.
Trong bối cảnh cây bông vải tại các tỉnh miền núi phía Bắc đang bị một số cây trồng địa phương cạnh tranh gay gắt về hiệu quả kinh tế thì việc tìm ra giải pháp nhằm cải thiện lợi thế cạnh tranh cho cây bông vải để tiếp tục duy trì và phát triển ổn định sản xuất bông ở phía Bắc là rất cần thiết. Việc điều tiết sinh trưởng để điều khiển quá trình trưởng phát triển trên cây bông đã được ngành bông đề cập đến từ nhiều năm trước và đã có kết quả thiết thực cho sản xuất, nhất là việc nâng cao sức chống chịu, rút ngắn thời gian sinh trưởng của cây bông và chín tương đối tập trung. Một số năm trở lại đây, ngành bông cũng đã đưa vào nghiên cứu thử nghiệm Ethrel trên cây bông nhằm giảm công lao động thông qua việc thúc đẩy quá trình chín đồng loạt của quả bông.
Từ thực tiễn trên, cơ quan chủ quản là Công ty cổ phần Bông miền Bắc cùng hợp tác nghiên cứu với KS. Phạm Văn Phú là chủ nhiệm đề tài cùng triển khai đề tài “Nghiên cứu sử dụng chất điều tiết sinh trưởng cho bông chín tập trung, giảm công thu hoạch nhằm khuyến khích đồng bào, miền núi trồng bông”.
Qua thời gian 36 tháng triển khai đề tài từ tháng 1 năm 2012 đến tháng 12 năm 2014, đề tài đã mang lại những kết quả như sau:
+ Phun Ethrel có tác dụng rút ngắn thời gian nở quả, giảm công thu hoạch và ảnh hưởng không nhiều đến năng suất cũng như chất lượng xơ bông. Trong các công thức phun ethrel thì công thức phun với liều lượng 0.45 lít/ha tại thời điểm 50% số cây có quả đầu tiên nở trên giống VN01-2 giảm được 19-26 công thu hoạch và lãi thuần tăng từ 1,11-1,26 triệu đồng/ha, nhưng trên giống VN15 hiệu quả kinh tế không cao lãi thuần chỉ tăng 0,73 triệu đồng/ha
+ Phun PIX với liều lượng 0,8-1,2 lít/ha tại thời điểm sau gieo 65-85 ngày có tác dụng rút ngắn thời gian sinh trưởng, chiều cao cây và giảm sâu bệnh hại trên cả 2 giống bông VN01-2 và VN15. Nhưng không ảnh hưởng nhiều đến thời gian nở quả và công thu hoạch
+ Trong các mật độ gieo trồng hiệu lực của Ethrel cao nhất ở mật độ 5,5 vạn cây/ha, có động thái nở quả, năng suất và hiệu quả kinh tế cao hơn các mật độ còn lại, lãi thuần đạt 7,605 triệu đồng/ha
+ Trong các biện pháp kĩ thuật tác động được so sánh, biện pháp phun Ethrel cho hiệu quả cao nhất, giảm 15 công thu hoạch tương ứng với 20% tổng số công thu hoạch bông và lãi thuần đạt 6,0 triệu đồng/ha
+ Các mô hình thực nghiệm phun Ethrel trên giống bông VN01-2 ở 2 tỉnh Bắc Giang và Sơn La có tác dụng giảm 29,5 -30,2% công thu hoạch đồng thời cho hiệu quả kinh tế cao hơn từ 10,7 đến 11,3% so với trồng bông đại trà.
+ Qua nghiên cứu, nhóm thực hiện đề tài đã đề xuất được quy trình trồng giống bông VN01-2 có sử dụng Ethrel giúp bông chín tập trung, giảm công thu hoạch cho hiệu quả cao.
Có thể tìm đọc toàn văn nội dung đề tài với mã số 11030 tại Cục Thông tin KH&CN Quốc gia.
Nguồn: Nasati, ngày 3/11/2016.