Trong nghiên cứu này, ThS. Châu Hồng Thắng (Đại học Sư phạm TP.HCM) xác định và phân tích những giá trị của vùng núi đá vôi Hà Tiên – Kiên Lương nhằm góp phần thúc đẩy việc quản lý, bảo tồn và tìm giải pháp khai thác bền vững nguồn tài nguyên đặc biệt này.
Khu vực Hà Tiên – Kiên Lương (tỉnh Kiên Giang) là nơi duy nhất ở miền Nam có đá vôi. Mặc dù diện tích đá vôi rất khiêm tốn so với Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình) hay các vùng núi đá vôi khác ở miền Bắc, song do tính biệt lập về địa lý cùng với các điều kiện tự nhiên thuận lợi đã hình thành nên dạng cảnh quan karst Hà Tiên – Kiên Lương. Sự phát triển địa hình karst đã mang lại cho vùng núi đá vôi này nhiều giá trị về mặt tự nhiên.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, vùng núi đá vôi Hà Tiên – Kiên Lương có những giá trị nổi bật như danh lam thắng cảnh, đa dạng sinh học, dấu ấn lịch sử phát triển trái đất, giá trị kinh tế (du lịch), văn hóa – lịch sử, nghiên cứu – giáo dục. Cảnh quan địa mạo karst với những hang hàm ếch, các cấu trúc địa chất và các di tích hóa thạch trong núi đá vôi là phòng thí nghiệm tuyệt vời để các nhà khoa học nghiên cứu về lịch sử trái đất. Các ngọn núi hình tháp, hình chóp; hệ thống các hang động; các vết lộ cấu trúc địa chất,… là những bài học trực quan, sinh động dành cho sinh viên ngành địa lý, địa chất cũng như công chúng tìm hiểu. Ngoài ra, hệ động thực vật trên và trong núi đá vôi, môi trường tự nhiên trong hang động,… cũng là đối tượng nghiên cứu và học tập của các nhà khoa học và sinh viên trong lĩnh vực sinh học, môi trường.
Các giá trị về mặt tự nhiên cùng với những dấu ấn về văn hóa – lịch sử đặc trưng của vùng miền Tây Nam Bộ đã làm phong phú thêm các giá trị vốn có. Tuy nhiên, vùng Hà Tiên – Kiên Lương đang đứng trước những hệ lụy từ việc khai thác đá sản lượng khá lớn đá vôi để sản xuất xi măng. Do vậy, để bảo tồn, quản lý và khai thác hiệu quả, bền vững những giá trị mà vùng núi đá vôi Hà Tiên – Kiên Lương mang lại cần có những quyết sách đúng đắn, kịp thời trước khi chúng biến mất trong tương lai.
LV (Nguồn: TC Khoa học ĐHSP TP. HCM, số 2-2015)