“Độc hay không độc” và “nên hay không nên” trong việc sử dụng sợi amiăng trắng để sản xuất tấm lợp amiăng – xi măng xem ra vẫn còn nhiều tranh cãi. Và trong khi các cơ quan chức năng còn đang “xem xét” thì các doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh trong lĩnh vực này lại đang ở trong tình trạng “sống dở, chết dở”.
Hiện cả nước có 41 cơ sở sản xuất tấm lợp amiăng xi măng, năng lực sản xuất khoảng 106 triệu m2/năm, chiếm 30 - 33% thị phần tấm lợp và tạo công ăn việc làm cho hơn 5.000 lao động. Với những đặc tính về độ bền, giá thành rẻ, khả năng chịu mặn, cách âm, cách nhiệt, không đòi hỏi kết cấu mái phức tạp, tấm lợp xi măng amiăng là vật liệu rất hữu dụng đối với người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng ven biển và những hộ có thu nhập thấp.
Tuy nhiên, gần đây có nhiều thông tin trái chiều về việc sử dụng amiăng trắng làm nguyên liệu sản xuất tấm lợp gây độc hại và ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Mặc dù thông tin đó còn nhiều tranh cãi nhưng đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực này. Chỉ trong vòng 4 tháng qua, Công ty tấm lợp Đông Anh, đơn vị chiếm gần 1/4 thị phần tấm lợp tại Việt Nam đã sụt giảm tới 20% lượng hàng bán ra. Đây cũng là tình cảnh chung của các công ty sản xuất tấm lợp xi măng dùng amiăng trắng tại Việt Nam.
Tại Hội thảo “Sử dụng amiăng trong sản xuất tấm lợp tại Việt Nam” vừa được Bộ Xây dựng tổ chức, các chuyên gia lại tiếp tục mổ xẻ xung quanh vấn đề độc hay không độc và có nên cho phép sử dụng amiăng trong sản xuất tấm lợp hay không?
Điều đáng nói là cho tới nay không có mô hình nào đo lường mức độ nguy hại tới sức khỏe người lao động. Tại hội thảo, Bệnh viện Xây dựng cũng đưa ra kết quả nghiên cứu của mình và cho rằng chưa có bằng chứng chứng minh amiăng trắng gây bệnh cho người lao động. Hội đồng Y tế thế giới (WHA) cũng khẳng định: amiăng - xi măng không nguy hiểm tới sức khỏe con người do sợi của nó được kết nang trong hợp chất xi măng. Không có sợi nào bay ra ngoài không khí xung quanh.
Ông Lê Tấn Nghĩa, Tổng giám đốc Công ty tấm lợp Đông Anh - cho rằng: “Bộ Y tế nên đến doanh nghiệp kiểm tra sức khỏe người lao động xem có bị ảnh hưởng bởi amiăng trắng hay không. Sau 25 năm, công ty chưa có trường hợp người lao động bị ảnh hưởng sức khỏe do amiăng gây ra”.
Theo các chuyên gia, Bộ Xây dựng nên trình Thủ tướng Chính phủ tiếp tục cho phép sử dụng amiăng trắng có kiểm soát để sản xuất tấm lợp ổn định, lâu dài trong định hướng phát triển ngành vật liệu xây dựng đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, để doanh nghiệp có điều kiện, an tâm đầu tư hiện đại hóa công nghệ.
Ông Nguyễn Trần Nam - Thứ trưởng Bộ Xây dựng - cho biết, Bộ Xây dựng sẽ xem xét tổng hợp ý kiến từ các bộ, ngành trên cơ sở đặt vấn đề sức khỏe của người dân lên trên hết, cộng với xem xét hài hòa các yếu tố kinh tế - xã hội, các lợi ích của người dân, doanh nghiệp, các bộ liên quan sẽ đề xuất với chính phủ ra quyết định cuối cùng. “Cần triệt để ưu tiên vấn đề bảo vệ sức khỏe của người lao động, bảo vệ môi trường. Song nếu chưa có những chứng cứ khoa học rõ ràng thì cần cân đối đến lợi ích của doanh nghiệp, trong đó có lợi ích của người lao động” - Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam nhấn mạnh.
Nguồn: Báo Công thương ngày 1/7/2014