Vừa qua, tại xã Bằng Vân, huyện Ngân Sơn, Công ty cổ phần thuốc lá Hoàng Liên Sơn đã tổ chức Hội thảo mô hình lò sấy thuốc lá tiết kiệm nhiên liệu, nâng cao chất lượng thuốc lá sau sấy. Dự Hội thảo có lãnh đạo Sở KH&CN, Thường trực Huyện ủy, UBND, đại diện Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Kinh tế hạ tầng, lãnh đạo, cán bộ nông lâm, trưởng thôn, các hộ nông dân trồng thuốc lá 3 xã Bằng Vân, Đức Vân, Thượng Ân của huyện huyện Ngân Sơn.
Các đại biểu, hộ dân tham dự Hội thảo đã tham quan mô hình lò ủ vàng, lò sấy thuốc lá tiết kiệm nhiên liệu, nâng cao chất lượng thuốc lá sau sấy tại thôn A-B của xã Bằng Vân và nghe đại diện Công ty cổ phần thuốc lá Hoàng Liên Sơn báo cáo các nội dung đã thực hiện gồm: Xây dựng 1 lò sấy thuốc lá tiết kiệm nhiên liệu, 1 nhà ủ vàng thuốc lá trước khi đưa thuốc vào sấy. Lò sấy được thiết kế lại bầu đốt, ống dẫn nhiệt, ống khói và 4 bức tường, trần lò bằng tôn xốp 3 lớp và lớp ngoài cùng bằng tấm cách nhiệt Cát Tường thay cho lò sấy truyền thống xây hoàn toàn bằng gạch và đổ trần bằng bê tông vừa dễ xây dựng, dễ dàng thảo lắp khi cần di chuyển đến vị trí khác. Ngoài ra Công ty còn thử nghiệm, cải tạo nâng cấp 4 lò sấy thuốc lá cũ của hộ gia đình bằng cách tăng kích thước lò sấy, các vách bên trong lò được ốp tấm cách nhiệt, xây mới lại bầu đốt, thay đổi ống dẫn nhiệt bằng các ống xi măng.
Mô hình này là nội dung đề tài: Nghiên cứu thử nghiệm, xây dựng lò sấy thuốc lá tiết kiệm nhiên liệu, nâng cao chất lượng thuốc lá sau sấy đã được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt triển khai tại Quyết định 09/QĐ-UBND ngày 4/1/2018. Thời gian thực hiện từ tháng 5/2017 - 3/2019 với mục tiêu chung: Nghiên cứu hoàn thiện lò sấy thuốc lá sử dụng nhiên liệu bằng củi và than tiết kiệm được nhiên liệu từ đó giảm áp lực người dân vào rừng khai thác gỗ để làm nhiên liệu chất đốt sấy thuốc lá.
Kết quả theo dõi 10 lần sấy của vụ thuốc lá Đông Xuân năm 2018 và đang sấy vụ Thu Đông năm 2019 với 3 phương thức thử nghiệm là: nhiên liệu chất đốt100% là củi; 100% nhiên liệu chất đốt than tổ ong; sử dụng kết hợp than + củi, kết quả nghiên cứu cho thấy sử dụng phương thức kết hợp than + củi có nhiều ưu điểm nổi trội hơn hai phương thức còn lại như: Dễ đốt, chủ động điều chỉnh (tăng, giảm) được nhiệt độ trong khi sấy, giữ nhiệt lâu, giảm được 50% lượng củi, chi phí thấp (4.550 đồng/kg thuốc lá khô), giảm phát thải khói bụi ra môi trường, phẩm cấp thuốc lá đạt cao loại 1 đạt 90%. Đối với mô hình lò sửa chữa, nâng cấp, cải tạo đã tiết kiệm được 30% công lao động/vụ, khoảng 20% chi phí nhiên liệu, lò dễ sấy hơn, phẩm cấp thuốc lá được cải thiện.
Các đại biểu đã thảo luận nhất trí với đánh giá kết quả của Công ty cổ phần Hoàng Liên Sơn. Đồng thời đề nghị về phía Công ty cần hỗ trợ người trồng thuốc lá về kinh phí để sửa chữa, xây dựng mới lò sấy thuốc lá 3 lớp cách nhiệt, thay thế dần lò sấy truyền thống hiện nay (theo phương thức Công ty thuốc lá Hoàng Liên Sơn ứng tiền trước cho người dân và trừ vào sản phẩm sau khi Công ty mua lại thuốc lá). Tại Hội thảo khoa học công nghệ đã khuyến cáo người dân cần mạnh dạn ứng dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật cải tạo các lò sấy cũ sang dạng lò sấy mới nhằm tiết kiệm nguyên nhiên liệu, tăng hiệu quả kinh tế, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, hướng tới sản xuất theo chuỗi sản phẩm. Đối với Cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động, chỉ đạo các hộ dân trồng thuốc lá trên địa bàn mở rộng thực hiện việc cải tạo, xây mới lò sấy thuốc lá đã được thử nghiệm thành công tăng hiệu quả kinh tế cho người sản xuất.
Nguồn: Sở KH&CN Bắc Kạn