Một nghiên cứu mới đây phát hiện ra hai protein chính trong não có liên quan đến sự kích thích quá mức thần kinh - đặc trưng của chứng động kinh. Theo các tác giả của nghiên cứu, những phát hiện này có khả năng thay đổi các giáo trình giảng dạy hiện nay về bệnh động kinh cũng như mở đường cho các liệu pháp điều trị mới.

Một bộ não hoạt động tốt là nhờ vào các tín hiệu điện mà các tế bào thần kinh truyền cho nhau. Còn ở bệnh nhân mắc chứng động kinh, các bộ phận của não có mức tín hiệu điện cao bất thường, làm gián đoạn chức năng thần kinh bình thường.

Các nhà thần kinh học do Rochelle Hines, trường Đại học Nevada, Las Vegas đứng đầu đã tiến hành nghiên cứu cách thức các protein não tương tác để điều chỉnh tín hiệu điện của tế bào thần kinh. Theo Hines, những phát hiện mà bà và nhóm nghiên cứu đã công bố trên tạp chí Nature Communications mới đây cho thấy họ đã thay đổi căn bản hiểu biết về cơ chế kích thích của các tế bào thần kinh trong chứng động kinh.

Như Hines và các đồng nghiệp giải thích trong bài báo của họ, hoạt động của não dựa vào chức năng giữa các tế bào kích thích và các tế bào thần kinh ức chế. Điều này điều chỉnh tỷ lệ kích thích toàn bộ tế bào và kiểm soát sự kích thích của tế bào cục bộ.

Đối với chức năng này, các thụ thể loại GABA tuýp A (GABAA) đóng vai trò quan trọng. Các thụ thể GABAA là “các thụ thể dẫn truyền thần kinh ức chế chính trong não loài động vật có vú”. Các thụ thể này có nhiều tiểu đơn vị, từ alpha đến theta.

Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng các tiểu đơn vị alpha của các thụ thể GABAA làm trung gian nhắm mục tiêu có chọn lọc các thụ thể não. Tuy nhiên, các cơ chế đằng sau điều này không rõ ràng.

Trong nghiên cứu của mình, từ các thụ thể này, Hines và nhóm nghiên cứu đã khoanh vùng được hai protein quan trọng: tiểu đơn vị alpha-2 (thuộc họ GABAA) và collybistin.

Khi họ phá vỡ tương tác giữa hai protein này ở chuột, các xét nghiệm điện não đồ cho thấy sóng não của chuột không đều và không kiểm soát được, tương tự ở những người bị bệnh động kinh và mắc chứng lo âu.

Hines giải thích về kết quả này: “Trước đây, chúng tôi cũng đã từng nghĩ rằng có thể có một nhóm gồm ba hay nhiều protein tương tác. Kết quả này cho thấy có sự tương tác rất cụ thể giữa hai protein này và điều này có ý nghĩa lớn cho các nhà thần kinh học về việc làm sao có thể điều chỉnh chúng”.

Việc điều chỉnh “ngăn” các protein trong não kiểm soát tế bào truyền tín hiệu có thể hé mở các phương pháp điều trị tốt hơn để ngăn chặn hoặc phòng ngừa co giật.

“Nếu chúng ta có thể hiểu rõ hơn về cách hoạt động của não bộ, chúng ta có thể hiểu rõ về cơ chế của chứng động kinh - chứng bệnh làm cho hoạt động của não trở nên mất kiểm soát. Từ đó, chúng ta có thể đưa ra các phương thức tốt hơn để điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người bị động kinh hoặc có thể là các loại rối loạn khác chẳng hạn như chứng lo âu hoặc rối loạn giấc ngủ”. Hines nhấn mạnh.

Stephen Moss, đồng tác giả nghiên cứu, giáo sư về khoa học thần kinh tại Đại học Tufts, Medford, MA, cho biết, những phát hiện này sẽ gợi ý các nhà nghiên cứu tìm ra những loại thuốc mới nhắm vào thụ thể alpha-2 GABAA.

Nguồn: Báo khoa học và phát triển