Những năm gần đây, tỉnh Vĩnh Phúc đã có một số đề tài nghiên cứu xây dựng mô hình đệm lót sinh học trong chăn nuôi lợn, chăn nuôi gia cầm của Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN Vĩnh Phúc, của Trường Đại học Thái Nguyên... Các mô hình bước đầu đem lại hiệu quả trong việc cải thiện được môi trường trong chăn nuôi, giảm chi phí lao động, giảm được bệnh tật cho đàn vật nuôi.
Nhận thấy hiệu quả chăn nuôi từ những mô hình này và qua điều tra nhu cầu được tham gia mô hình của người dân là rất lớn, đặc biệt là những hộ dân chăn nuôi trong khu dân cư làm ô nhiễm môi trường xung quanh. Do đó, được sự hỗ trợ của Sở KH&CN Vĩnh Phúc, phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Bình Xuyên đã triển khai thực hiện đề tài cấp cơ sở “Ứng dụng chế phẩm vi sinh BALASA No1 tạo lớp đệm lót sinh học, nền chuồng chăn nuôi gia cầm nhằm tăng khả năng phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường chăn nuôi trên địa bàn huyện Bình Xuyên” nhằm hướng chăn nuôi tại xã Bình Xuyên theo hướng bền vững, tạo nguồn thực phẩm sạch, bảo vệ môi trường chăn nuôi và tuyên truyền bảo vệ môi trường chăn nuôi cho các hộ nông dân.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành điều tra, khảo sát khoảng 200 hộ chăn nuôi trên địa bàn huyện Bình Xuyên. Qua đó đã tiến hành lựa chọn được 37 hộ đủ điều kiện tham gia thực hiện hiện đề tài, trong đó: Xã Thiện Kế: 25 hộ; xã Bá Hiến: 6 hộ; xã Trung Mỹ: 6 hộ. Sau đó, nhóm nghiên cứu đã tiến hành tổ chức tập huấn, hướng dẫn quy trình kỹ thuật làm đệm lót sinh học bằng chế phẩm Balasa-No1 cho các cán bộ phối hợp của các ngành, đơn vị, người dân tham gia triển khai đề tài và tiến hành hỗ trợ các nguyên liệu làm đệm lót (Chế phẩm sinh học BALASA No1, trấu, mùn cưa, bột cám, bạt nilong) với diện tích 100m2 chuồng trại cho mỗi hộ. Đồng thời, nhóm nghiên cứu đã phối hợp với UBND các xã trong huyện tuyên truyền, thường xuyên tham gia kiểm tra giám sát hướng dẫn các hộ kỹ thuật chăn nuôi gà, bảo dưỡng đệm lót theo đúng quy trình, tổ chức hội thảo cho bà con nông dân đến tham quan, học tập kinh nghiệm các hộ đã chăn nuôi gà trên nền đệm lót sinh học nhằm triển khai ra diện rộng các mô hình chăn nuôi gà trên nền đệm lót sinh học tại địa phương.
Kết quả bước đầu cho thấy mô hình chăn nuôi gà sử dụng đệm lót sinh học đã mang lại nhiều lợi ích và hiệu quả thiết thực là không mùi hôi, khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, ức chế và tiêu diệt sự phát triển của hệ vi sinh có hại, phân giải được một phần chất độn chuồng, tiết kiệm chi phí trong chăn nuôi và đàn gà ít bị dịch bệnh.
Qua kết quả theo dõi chi phí thuốc thú y của một số hộ như hộ nhà ông Lê Minh Tứ (xã Thiện Kế), hộ nhà ông Ôn Văn Quảng (xã Trung Mỹ) với cách nuôi trước đây thì chi phí thuốc thú y là 9.000 đồng/con/đợt, sau thực hiện mô hình này thì chi phí thuốc thú y trung bình khoảng 6.000 đồng/con/đợt (tính trung bình cứ 1.000 con, người nuôi tiết kiệm được 3.000.000đ tiền thuốc thú y).
Theo hộ nhà ông Phạm Quý Đông (xã Thiện Kế), trước đây gia đình nuôi gà với quy mô từ 1.000 - 1.500 con/lứa. Mặc dù thức ăn, con giống tốt, có nguồn gốc rõ ràng và uy tín nhưng năng suất đàn gà không cao, lại tốn nhiều công chăm sóc, thuốc thú y, chuồng nuôi lại luôn luôn bốc lên mùi hôi thối, gây khó chịu không chỉ cho gia đình anh mà còn cho bà con xung quanh. Từ năm 2017 áp dụng đệm lót sinh học cho chuồng nuôi do đề tài hỗ trợ và hướng dẫn kỹ thuật làm, sử dụng đệm lót sinh học bằng chế phẩm Balasa-No1, thấy gà lớn nhanh hơn phương pháp nuôi thông thường từ 1,5 - 2 lạng/con/100 ngày nuôi (đến khi xuất chuồng) và tỷ lệ chết cũng giảm 2 - 3%. Chi phí mua thuốc thú y giảm 1.500 đ/con. Qua hạch toán, tôi thấy khi áp dụng mô hình này, gia đình tôi tiết kiệm được 7 - 8 triệu đồng/lứa so với trước đây không dùng đệm lót.
Đặc biệt, từ khi sử dụng đệm lót sinh học nhà ông không phải thường xuyên thay chất độn chuồng như trước kia, mà chuồng nuôi không còn mùi hôi thối, phân gà được men tiêu hủy hết hoàn toàn, khô ráo. Mặt khác, nguyên liệu làm đệm lót sau 1 lứa gà chỉ cần ủ 7 - 10 ngày là có thể dùng làm phân bón rất tốt cho cây trồng.
Chăn nuôi gà trên nền đệm lót sinh học là giải pháp chăn nuôi an toàn, hiệu quả. Ngoài việc giúp đàn gà lớn nhanh, phát triển khỏe mạnh còn tiết kiệm chi phí chăn nuôi và có thành phẩm gà sạch, an toàn vệ sinh thực phẩm cho người tiêu dùng. Mô hình mở ra hướng phát triển mới chăn nuôi, không gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là phù hợp với chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ trong khu dân cư, tận dụng lao động nhàn rỗi, mang lại hiệu quả kinh tế cao, cần được khuyến khích nhân rộng.
Nguồn: Sở KH&CN Vĩnh Phúc