Với mong muốn có một cái nhìn khách quan về sử dụng thuốc trừ cỏ tại Việt Nam cũng như chia sẻ về các mô hình quản lý thuốc trừ cỏ hiệu quả trên thế giới, mới đây Tổng Hội nông nghiệp Việt Nam đã tổ chức hội thảo “Thực trạng - thách thức trong quản lý và sử dụng thuốc trừ cỏ tại Việt Nam”.
Từ những năm 1950 tới nay, thuốc trừ cỏ chiếm một vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, giúp cải thiện năng suất, tiết kiệm sức lao động cho người nông dân, cải thiện thu nhập nông hộ. So với các phương thức làm cỏ khác, thuốc trừ cỏ hoá học là công cụ quản lý cỏ dại phổ biến và được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trung bình 5 năm trở lại đây, mỗi năm Việt Nam chi khoảng 500-700 triệu USD để nhập khẩu nguyên liệu và thuốc trừ sâu từ Trung Quốc. Trong số này, thuốc trừ cỏ chiếm 48% (19 nghìn tấn), còn thuốc trừ sâu và bệnh chiếm khoảng 32% (16,4 nghìn tấn). Tính an toàn và hiệu quả của glyphosate trong việc kiểm soát cỏ dại đã được chứng minh qua 40 năm sử dụng trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, glyphosate là hoạt chất thuốc trừ cỏ không chọn lọc được sử dụng phổ biến nhất, là công cụ quan trọng trong việc kiểm soát cỏ dại trong canh tác nông nghiệp, đặc biệt trong sản xuất chè, cà phê, cao su. Hiện có hơn 160 quốc gia trên toàn cầu cấp phép cho sử dụng glyphosate. Tuy nhiên theo các chuyên gia, việc lạm dụng thuốc trừ cỏ, sử dụng thuốc quá liều lượng khuyến cáo, sử dụng sai mục đích, đặc biệt là trình độ nhận thức, hiểu biết và trách nhiệm xã hội của người sử dụng thuốc trừ cỏ tại nước ta còn hạn chế là những nguyên nhân gây ra một số ảnh hưởng không mong muốn tới sức khoẻ cộng đồng và môi trường trong thời gian gần đây.
Tại Hội thảo, nhiều giải pháp quản lý, sử dụng thuốc trừ cỏ đã được đưa ra, trong đó ưu tiên thắt chặt công tác quản lý thuốc bảo vệ thực vật (trong đó có thuốc trừ cỏ) nhằm đảm bảo an toàn và lợi ích cho nông dân, người tiêu dùng... Tuy nhiên, mọi quyết định pháp lý trước khi ban hành cần dựa trên cơ sở khoa học và tiêu chuẩn quốc tế đươc công nhận, cũng như cân nhắc những đánh giá công khai về tác động kinh tế, xã hội và môi trường với lộ trình phù hợp. Song song với việc thắt chặt phương thức quản lý, cần tiếp tục tiến hành các hoạt động hướng dẫn, đào tạo nông dân sử dụng các sản phẩm thuốc một cách có trách nhiệm, an toàn và hiệu quả, thay đổi tập quán canh tác cũ là giải pháp bền vững và triệt để nhất.
Nguồn: Tạp chí khoa học và công nghệ Việt Nam