Trong khai thác than hầm lò, tời là loại thiết bị được sử dụng khá phổ biến với các chức năng khác nhau, khá đa dạng. Trong vận tải than, đất đá từ hầm lò lên mặt bằng, hay trong vận chuyển vật tư, thiết bị từ mặt bằng xuống lò chợ, lò chuẩn bị, đó là tời trục tại giếng đứng, giếng nghiêng, tại các lò thượng, lò hạ trong lòng đất. Trong vận chuyển người ra vào mỏ, với những thiết bị an toàn đặc biệt, chuyên dùng, đó là tời trục giếng đứng với các thùng cũi chở người; tời trục giếng nghiêng với các xe song loan (toa xe) chuyên dùng cho chở người; tời cáp treo chở người với ghế đơn; tời hỗ trợ người đi bộ. Ngoài chức năng vận chuyển, tời còn được sử dụng vào một số nhiệm vụ khác như: cào xúc than, đá trong máy tời cào; di chuyển thiết bị trong các khai trường mỏ; thu hồi cột chống trong lò chợ, lò chuẩn bị; căng băng trong băng tải; neo giữ thiết bị khai thác, vận tải trong lò chợ dốc, dồn dịch toa xe trong nhà ga mỏ,… Cũng do vậy, số lượng tời được sử dụng trong mỏ hầm lò và số lượng cần được bổ sung thay thế hàng năm là khá lớn. Trước đây số tời này được nhập khẩu từ nhiều nước khác nhau, gần đây chủ yếu được nhập từ Trung Quốc.

Thực hiện chủ trương của nhà nước và Tập đoàn TKV, Viện Cơ khí năng lượng và mỏ - Vinacomin đã đẩy mạnh công tác nghiên cứu, thiết kế, chế tạo các sản phẩm mới thay thế các sản phẩm nhập khẩu, phục vụ chương trình cơ giới hóa khai thác than - khoáng sản của Tập đoàn, trong đó có các đề tài nghiên cứu thiết kế, chế tạo một số loại tời nêu trên.

Để nhanh chóng đưa các kết quả nghiên cứu vào phục vụ sản xuất, nhóm nghiên cứu tại Viện Cơ khí Năng lượng và Mỏ - Vinacomin do ThS. Nguyễn Chân Phương dẫn đầu, đã thực hiện đề tài: “Hoàn thiện công nghệ, chế tạo tời các loại phục vụ khai thác than hầm lò” trong thời gian từ 2014-2016.

Một số kết quả nổi bật của đề tài:

- Đối với sản phẩm tời căng băng: Đã hoàn thiện tính toán thiết kế, lập bản vẽ chế tạo, lập quy trình công nghệ chế tạo một số chi tiết điển hình của tời; chế tạo và cung cấp cho mỏ sử dụng 17/16 thiết bị bảo đảm chất lượng. Trong đó có 15 tời TĐM-5 (sản phẩm KH) và 2 tời TĐM-8.

- Đối với sản phẩm tời hỗ trợ người đi bộ: Đã hoàn thiện tính toán thiết kế, lập bản vẽ chế tạo, lập quy trình công nghệ chế tạo một số chi tiết điển hình của tời; chế tạo, lắp đặt, chạy thử nghiệm và chuyển giao cho mỏ đưa vào sử dụng 02/02 bộ thiết bị bảo đảm chất lượng như thiết kế. Giá trị sản phẩm cao hơn KH gần 300 triệu đồng (1.291 triệu đồng/1.000 triệu đồng).

- Đối với sản phẩm tời dồn dịch toa xe 30 tấn: Hoàn thiện việc thiết kế bản vẽ chế tạo, tổ chức chế tạo, lắp đặt chạy thử và chuyển giao cho mỏ sử dụng 03/02 bộ thiết bị, bảo đảm chất lượng như thiết kế.

Kết quả nghiên cứu đã khẳng định khả năng tự thiết kế, chế tạo tại Việt Nam các loại tời mỏ thông dụng nêu trên với mức độ nội địa hóa đến 90%. Trong tương lai, các loại tời của mỏ phức tạp, hiện đại hơn có công suất lến đến 1000kW sẽ được chế tạo.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài (Mã số 13548) tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia.

Nguồn: NASATI