Ngày 16-8, các nhà nghiên cứu người Australia thông báo đã phát triển thành công một công cụ phần mềm sử dụng các thuật toán và phân tích dữ liệu lớn (Big data), để phân tích các chuyển động mặt đất và đưa ra dự báo về địa điểm cũng như thời gian xảy ra những vụ sạt lở đất. Công cụ này có thể đưa ra dự báo sớm hai tuần trước khi xảy ra các vụ sạt lở.

Trong thông cáo, Giáo sư Antoinette Tordesillas thuộc đại học Melbourne tuyên bố, luôn có “những dấu hiệu cảnh báo” trước những vụ sạt và trượt lở đất đá nhưng phần khó khăn là phải xác định được những dấu hiệu này. Những dấu hiệu này có thể rất khó để nhận biết. Việc nhận biết đòi hỏi những kiến thức cơ bản về sạt lở đất ở mức độ vi mô, về sự chuyển động của các thành phần cấu tạo đất riêng rẽ.
“Dĩ nhiên là chúng ta không thể thấy được sự chuyển động của các thành phần cấu tạo đất trong những vụ lở đất hoặc động đất kéo dài hàng km, nhưng nếu chúng ta có thể xác định được những đặc tính mô tả những vụ sạt lở ở quy mô nhỏ, chúng ta có thể tìm hiểu được về sự phát triển của các vụ sạt lở theo thời gian, bất kể kích thước của khu vực mà chúng ta đang quan sát, theo dõi”, Giáo sư Tordesillas cho biết.
Dấu hiệu nhận biết sớm là các dạng chuyển động thay đổi theo thời gian và xảy ra cùng lúc. Theo Giáo sư Tordesillas, các chuyển động mới đầu có vẻ “lộn xộn”, nhưng khi chúng ta nghiên cứu kỹ thời điểm sát với khi sạt lở diễn ra, như sự sụt xuống của một “lâu đài cát” hay các vết nứt tại nền móng, các vết trượt tại các mỏ lộ thiên…, các chuyển động trở nên có thứ tự khi nhiều địa điểm khác nhau đột nhiên chuyển động theo cùng một kiểu tương tự.
“Mô hình của chúng tôi giải mã những dữ liệu về chuyển động này và thiết lập thành một hệ thống mạng lưới, cho phép chúng tôi trích xuất những dạng chuyển động kín và cách những chuyển động này thay đổi theo thời gian và không gian. Việc quan trọng nhất là phát hiện càng sớm càng tốt những mẫu chuyển động theo thứ tự trong mạng lưới, khi các chuyển động còn đang ở trong trạng thái khó nhận biết”, nữ Giáo sư Tordesillas chia sẻ.
Theo Giáo sư Robin Batterham cũng thuộc trường đại học Melbourne, phần mềm mới này tập trung vào việc biến các thuật toán và dữ liệu lớn (Big data) trở thành công cụ đánh giá rủi ro và những hành động quản lý có thể dùng để cứu nhiều mạng sống.
“Chúng ta đã có thể làm những việc trong toán học mà cách đây 30 năm là điều không tưởng. Chúng ta có thể dự đoán được khi nào một tòa nhà sẽ nứt hay nền móng sẽ chuyển dịch, và có thể dự đoán được khi nào đập nước sẽ vỡ hay khi nào lở đất sẽ xảy ra. Công cụ phần mềm này có thể thực sự tạo nên sự khác biệt”, Giáo sư Robin Batterham nhấn mạnh.
Nguồn: Báo Nhân dân